• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وعده و وعید (علوم قرآنی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



وعده خیر و وعده شرّ در قرآن را وعده و وعید گویند.



وعده و وعید از اقسام خبر است. «وعد» در لغت به معنای وعده دادن برای انجام کاری در زمان یا مکان مشخص در آینده است. وعده خیر را «وعد» و تهدید و وعده شر را «وعید» می‌نامند.
بعضی معتقدند وعده خیر یا شر را «وعد» می‌نامند، و اگر منظور فقط شرّ باشد، آن را «وعید» می‌گویند.


در قرآن کریم نیز «وعد» هم برای خیر و هم برای انذار از شرّ به کار رفته است؛ اما وعید، مختص انذار از شرّ و عاقبت بد است.




۳.۱ - مثال وعد

۱. (وَعَدَ اللّهُ الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَاَجْرٌ عَظِیمٌ)؛ «خدا کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند به آمرزش و پاداشی بزرگ وعده داده است»؛
۲. (وَعَدَ الله الْمُنَافِقِینَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْکُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِینَ فِیهَا)؛ «خدا به مردان و زنان دو چهره و کافران آتش جهنم را وعده داده است در آن جاودانه‌اند».

۳.۲ - مثال وعید

(... کُلٌّ کَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ وَعِیدِ)؛ «همگی فرستادگان(ما) را به دروغ گرفتند و(در نتیجه) تهدید(من) واجب آمد».

۳.۳ - وعد و وعید در سیاق آیات قرآن

(سَنُرِیهِمْ آیَاتِنَا فِی الْآفَاقِ وَفِی اَنفُسِهِمْ حَتَّی یَتَبَیَّنَ لَهُمْ اَنَّهُ الْحَقُّ)؛ «به زودی نشانه‌های خود را در افقها(ی گوناگون) و در دلهایشان بدیشان خواهیم نمود تا برایشان روشن گردد که او خود حق است».
مثال وعید: (... وَسَیَعْلَمُ الَّذِینَ ظَلَمُوا اَیَّ مُنقَلَبٍ یَنقَلِبُونَ)؛ «و کسانی که ستم کرده‌اند به زودی خواهند دانست به کدام بازگشتگاه برخواهند گشت».
[۷] کمالی دزفولی، علی، ۱۲۹۲ -، قرآن ثقل اکبر، ص۲۰۶.
[۸] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، - ۵۰۲ق، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۴۸.



۱. مائده/سوره۵، آیه۹.    
۲. توبه/سوره۹، آیه۶۸.    
۳. ق/سوره۵۰، آیه۱۴.    
۴. فصلت/سوره۴۱، آیه۵۳.    
۵. شعرا/سوره۲۶، آیه۲۲۷.    
۶. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۲۶۰.    
۷. کمالی دزفولی، علی، ۱۲۹۲ -، قرآن ثقل اکبر، ص۲۰۶.
۸. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، - ۵۰۲ق، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۴۸.
۹. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۲، ص۳۲۱.    



فرهنگ‌نامه علوم قرآني، برگرفته از مقاله «وعده و وعید».



جعبه ابزار