• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نشر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَشْر (به فتح نون و سکون شین) از واژگان قرآن کریم به معنای گستردن و گسترده شدن است. مشتقات این ماده که در آیات قرآن آمده عبارتند از: انْتِشار (به کسر الف و سکون نون) به معنای گسترده شدن و پراکنده شدن و نُشور (به ضم نون) به معنای زنده شدن و زنده کردن.



نَشْر در اصل به معنی گستردن و گسترده شدن است. لازم و متعدّی بکار رود «نَشَرَ الثّوبَ و الکتابَ‌ نَشْراً: بسطه» لازم و متعدّی بودن آن در مصباح و اقرب مذکور است.


(وَ اِذَا الصُّحُفُ‌ نُشِرَتْ‌) «آنگاه که نامه‌ها گسترده و باز شوند»
(وَ کِتابٍ مَسْطُورٍ • فِی رَقٍ‌ مَنْشُورٍ) «قسم به کتاب نوشته شده • در پوستی گسترده».
(وَ النَّاشِراتِ‌ نَشْراً) «قسم به بادهای گسترنده که ابر را به طرز مخصوصی می‌گسترند».
نَشْر و انْشَار به معنی زنده کردن آمده «نَشَرَ اللّهُ الموتی و اَنْشَرَهُمْ‌: احیاهم» بنظر می‌آید این از آن جهت است که زنده شدن یک نوع گسترده شدن است ذرّات بدن در اثر حرکت و جنبش رشد کرده و گسترده شده بدن را تشکیل می‌دهند. (ثُمَّ اِذا شاءَ اَنْشَرَهُ‌) «سپس آنگاه که خواهد او را زنده می‌کند» (وَ الَّذِی نَزَّلَ مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ فَاَنْشَرْنا بِهِ بَلْدَةً مَیْتاً) «او که از آسمان آب به‌اندازه نازل کرد و بوسیله آن سرزمین مرده را زنده نمود» مثل‌ (فَاَحْیا بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها) (و زمين را، پس از آن‌كه مرده بود، با آن حیات بخشيد)

۲.۱ - انتشار

انْتِشار به معنای گسترده شدن و پراکنده شدن است.
فَاِذا قُضِیَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِی الْاَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ.. «پس چون نماز تمام شد در زمین متفرّق شده و در طلب روزی و فضل خدا باشید».
وَ مِنْ آیاتِهِ اَنْ خَلَقَکُمْ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ اِذا اَنْتُمْ بَشَرٌ تَنْتَشِرُونَ‌ «از آیات خداوند آنست که شما را از خاک آفرید آنگاه شما بشرید که در زمین گسترده و منتشر می‌شوید».

۲.۲ - نشور

نُشور مصدر است به معنای زنده شدن و زنده کردن که لازم و متعدی هر دو آید.
(فَاَحْیَیْنا بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها کَذلِکَ‌ النُّشُورُ) «با آن آب سرزمین مرده را زنده کردیم، زنده شدن مردگان نیز همان‌طور است».
(بَلْ کانُوا لا یَرْجُونَ‌ نُشُوراً) «بلکه از زنده شدن نمی‌ترسیدند».


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۰۵.    
۳. فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۴۹۳.    
۴. قیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، ج۱، ص۳۱۱.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۵، ص۴۰۲.    
۶. تکویر/سوره۸۱، آیه۱۰.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۲۰، ص۲۱۵.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۳۵۱.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۷۴.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۳۰.    
۱۱. طور/سوره۵۲، آیه۲ و ۳.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۹، ص۶.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۵.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۲۴۷.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۴۰.    
۱۶. مرسلات/سوره۷۷، آیه۳.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۲۰، ص۱۴۶.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۲۳۳.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۲۹.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۱۹۷.    
۲۱. عبس/سوره۸۰، آیه۲۲.    
۲۲. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۲۰، ص۲۰۸.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۳۳۹.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۶۶.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۰۷.    
۲۶. زخرف/سوره۴۳، آیه۱۱.    
۲۷. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۸، ص۸۷.    
۲۸. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۱۲۸.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۶۳.    
۳۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج، ص.    
۳۱. نحل/سوره۱۶، آیه۶۵.    
۳۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۷۴.    
۳۳. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۶۵.    
۳۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۸۰۵.    
۳۵. فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۴۹۳.    
۳۶. جمعه/سوره۶۲، آیه۱۰.    
۳۷. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۹، ص۲۷۴.    
۳۸. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۴۶۱.    
۳۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱۰، ص۴۳۵.    
۴۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۲۶.    
۴۱. روم/سوره۳۰، آیه۲۰.    
۴۲. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۶، ص۱۶۵.    
۴۳. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۲۴۸.    
۴۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۸، ص۴۶۸.    
۴۵. تَنْتَشِرُونَ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۹، ص۱۱۳.    
۴۶. فاطر/سوره۳۵، آیه۹.    
۴۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۱.    
۴۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۲۶.    
۴۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۶۲۸.    
۵۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۳۱۰.    
۵۱. فرقان/سوره۲۵، آیه۴۰.    
۵۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۲۱۸.    
۵۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۳۰۱.    
۵۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۶۷.    
۵۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۲۰۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نشر»، ج۷، ص۶۵.    






جعبه ابزار