منابع تفسیر (علوم قرآنی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
منابع تفسیر، منابع مورد استفاده برای
تفسیر آیات
قرآن را می‌گویند.
منابع و مصادر تفسیر که پس از آگاهی از علوم مقدماتی تفسیر محل رجوع است، گفته می‌شود.
منابع و مصادر تفسیرعبارتند از:
۱.
قرآن : نخستین منبع و مصدر
تفسیر است؛ زیرا: «القرآن یفسر بعضه بعضا»؛
۲.
احادیث پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم : البته پس از بررسی و اطمینان از صحت آن‌ها و
روایات معصومان علیه‌السّلام که نزد
شیعه همانند روایات
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است؛
۳.
قول صحابی : البته در میزان
اعتبار آن اختلاف است؛ جماعتی از اهل سنت، قول صحابی را در
تفسیر به منزله روایات مرفوع از
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌دانند؛ اما در نزد شیعیان قول صحابی فی نفسه
حجت نیست؛ مگر این که از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم سخنی را نقل کند؛ یعنی تفسیر صحابی اگر منقول باشد، به عنوان
روایت به آن نگریسته می‌شود؛
۴.
زبان و
لغت عرب : زیرا قرآن به این زبان نازل شده است؛
۵.
مقتضای کلام و شرع : استفاده مفرط از
رای و
اجتهاد بدون توجه به اقتضای کلام و
شرع ، به تفسیر آسیب می‌رساند. از نظر شیعه، اجتهاد در
تفسیر قرآ ن باید بر اساس روش‌های اتخاذ شده از
ائمه علیه‌السّلام باشد؛
۶.
اخبار اهل کتاب : از آن جا که
قرآن مانند
تورات ، بسیاری از قضایا و
تاریخ انبیا و امت‌های پیشین را نقل کرده است و همچنین موارد مشابه و مشترکی بین قرآن و
انجیل هست، اخبار اهل کتاب که صحیح باشد می‌تواند در تفسیر قرآن استفاده شود.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «منابع تفسیر».
