• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شمم (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: بویایی.
مقالات مرتبط: بلندی (مقالات مرتبط).

شمم (به فتح شین) به معنای بلندی و ارتفاع کوه و شمّ به معنای بوئیدن از مفردات نهج البلاغه هستند که حضرت علی (علیه‌السلام) درباره اختصاص خودش به رسول خدا (صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله) و درباره قیامت از این واژه استفاده نموده است.



شمم (به فتح شین) به معنای بلندی و ارتفاع کوه آمده است.
شمّ (به فتح شین) به معنای بوئیدن آمده است.
مشام به معنای محل بوئیدن و بوئیدن است.


• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره اختصاص خودش به رسول خدا (صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله) فرموده است: ««وَقَدْ عَلِمْتُمْ مَوْضِعِي مِنْ رَسُولِ اللهِ (صلى‌الله‌عليه‌وآله) بِالْقَرَابَةِ الْقَرِيبَةِ... وَيُمِسُّنِي جَسَدَهُ، وَيُشِمُّنِي عَرْفَهُ... أَرَى نُورَ الْوَحْيِ وَالرِّسَالَةِ، وَأَشُمُّ رِيحَ النُّبُوَّةِ»؛ موضع مرا نسبت به آن حضرت دانسته‌اید، با آن قرابت کامل، بدن خود را به بدن من می‌چسبانید و بوی پاک خویش را به استشمام من می‌گذاشت من در نزد وی نور وحی و رسالت را می‌دیدم و بوی نبوت را استشمام می‌کردم.»
• امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با قیامت فرموده است: ««وَتَذِلُّ الشُّمُّ الشَّوَامِخُ وَالصُّمُّ الرَّوَاسِخُ»؛ در آن کوه‌های بلند و سر به فلک کشیده و صخره‌های ثابت و محکم ذلیل می‌شوند و خرد می‌گردند.» «اشمّ» مرتفع و بالا رفته، جمع آن «شمّ» است.
• امام (صلوات‌الله‌علیه) در خطبه ۹۱ از این واژه استفاده کرده است:««الشُّمِّ مِنْ صَيَاخِيدِهَا»»؛ «مشام» محل بوئیدن و بوئیدن در خطبه ۱ نیز آمده است.


این واژه پنج مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، خطبه۱۹۲، ص۴۷۴-۴۷۵.    
۲. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، خطبه۱۹۵، ص۴۹۱.    
۳. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، خطبه۹۱، ص۱۹۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شمم»، ج۲، ص۶۱۵.    






جعبه ابزار