• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محکم مطلق

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



به آیات دارای معنای روشن از همه جهات، و فاقد هر گونه تشابه می‌گویند.



آیات محکم به «محکم مطلق» و « محکم من وجه » تقسیم شده است. محکم مطلق به آیه‌ای می‌گویند که از همه جهات محکم باشد و هیچ گونه تشابهی در آن نباشد. توضیح آن که حقیقت قرآن همچون نور و وجود ، دارای مراتب تشکیکی است و سلسله مراتب طولی و عرضی دارد؛ به گونه‌ای که ممکن است آیه‌ای نسبت به آیه دیگر محکم باشد؛ اما همان آیه از بعضی جهات و نسبت به آیه‌ای دیگر متشابه باشد. و ممکن است یک آیه از یک جهت محکم و از جهتی دیگر متشابه باشد.


علامه طباطبایی رحمة‌الله‌علیه نیز نسبی بودن محکم و متشابه را پذیرفته، می‌فرماید: ما در قرآن متشابه مطلق نداریم؛ ولی محذوری از وجود محکم مطلق نیست.


به نظر محیی الدین عربی ، جمله «لااله الا الله» مادر و مرجع همه محکمات است.


استاد جوادی آملی می‌فرماید: گویا آیه (لیس کمثله شیء) محکم مطلق است که عنوان « ام الکتاب » بر آن اطلاق می‌شود، و مادر و مرجع دیگر محکمات است.
[۲] بیات مختاری، ماشاءالله، پژوهشی درحکمت متشابهات قرآن (پایان نامه)، ص۴.
[۳] طباطبایی، محمد حسین، قرآن دراسلام، ص۴.
[۵] جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرین، ج۳، ص۷.
[۶] جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرین، ج۳، ص۶.



محکم من وجه .


۱. شوری/سوره۴۲، آیه۱۱.    
۲. بیات مختاری، ماشاءالله، پژوهشی درحکمت متشابهات قرآن (پایان نامه)، ص۴.
۳. طباطبایی، محمد حسین، قرآن دراسلام، ص۴.
۴. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۹۸.    
۵. جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرین، ج۳، ص۷.
۶. جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرین، ج۳، ص۶.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «محکم مطلق».    



جعبه ابزار