• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قضیه متصله لزومیه سالبه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



قضیه متصله لزومیه سالبه، به‌معنای قضیه‌ شرطیه متصله دالّ بر سلب اتصال لزومی بین مقدم و تالی است.



قضیه متصله لزومیه به لحاظ کیفیتِ نسبت (سلب و ایجاب)، به متصله لزومیه موجبه و سالبه تقسیم می‌شود.


متصله لزومیه سالبه، قضیه‌ای است که در آن به سلب اتصال لزومی بین مقدم و تالی حکم شده باشد، خواه این حکم مبنی بر عدم اتصال باشد و یا مبنی بر اتصال بدون علاقه. بنابراین، سالبه لزومیه دو فرض دارد یکی آن که اصل اتصال سلب شده، و دیگری این که اتصال بدون علاقه باشد.
[۱] قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۱۱۳.
[۲] شیرازی، قطب‌الدین، درة التاج (منطق)، ص۹۷.
و هر کدام از این دو فرض با توجه به سلب و ایجاب اجزا بر چهار نوع است:
۱. متصله لزومیه سالبه، با ایجاب مقدم و تالی، مانند: "چنین نیست که هر کس را ظاهر آراسته باشد، اخلاق پسندیده باشد".
۲. متصله لزومیه سالبه، با مقدم و تالیِ سالب، مانند: "چنین نیست که هر که را مال نباشد، کمال هم نباشد".
۳. متصله لزومیه سالبه، با مقدم موجب و تالی سالب، مانند: "چنین نیست که هر که منطق داند در فکر خطا نکند".
۴. متصله لزومیه سالبه، با مقدم سالب و تالی موجب، مانند: "چنین نیست که هر که را دین نباشد، از دین‌داران پیش افتد".
[۳] تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق، ص۳۰۳-۳۰۴.
[۴] مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۱۸۲-۱۸۳.
[۵] گرامی، محمدعلی، منطق مقارن، ص۱۱۱.



در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• گرامی، محمدعلی، منطق مقارن.
• شیرازی، قطب‌الدین، درة التاج (منطق).
• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
• تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق.
• قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.


۱. قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۱۱۳.
۲. شیرازی، قطب‌الدین، درة التاج (منطق)، ص۹۷.
۳. تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق، ص۳۰۳-۳۰۴.
۴. مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۱۸۲-۱۸۳.
۵. گرامی، محمدعلی، منطق مقارن، ص۱۱۱.



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «قضیه متصله لزومیه سالبه»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۳/۲۰.    



جعبه ابزار