• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فواید ایمان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



قرآن کریم برای ایمان فواید بسیاری برشمرده است.



قرآن کریم برای ایمان فواید بسیاری برشمرده است.
ایمان به خدا و رسول در کنار جهاد در راه خدا، سرمایه رستگاری و رهایی از عذاب دردناک دوزخ و موجب آمرزش گناهان و وارد شدن به بهشت است:«یاَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا هَل اَدُلُّکُم عَلی تِجرَة تُنجیکُم مِن عَذاب اَلیم • تُؤمِنونَ بِاللّهِ ورَسولِهِ وتُجهِدونَ فی سَبیلِ اللّهِ بِاَمولِکُم واَنفُسِکُم... • یَغفِر لَکُم ذُنوبَکُم ویُدخِلکُم جَنّت». ایمان موجب هدایت به راه مستقیم می‌شود و انسان را از رحمت الهی بهره‌مند ساخته، نورانیتی را در روز قیامت نصیب وی می‌کند:«یَومَ تَرَی المُؤمِنینَ والمُؤمِنتِ یَسعی نورُهُم بَینَ اَیدیهِم و بِاَیمنِهِم...» که منافقان را به غبطه وا می‌دارد همچنین مؤمنان نسبت به پذیرش اعمال خود از سوی خداوند بدون کم و کاست اطمینان و آرامش دارند
[۱۲] مجمع‌البیان، ج‌۷، ص‌۵۱‌.
و از این جهت هراس و ناراحتی به خود راه نمی‌دهند:«اِنَّ الَّذینَ ءامَنوا و عَمِلواالصّلِحتِ واَقاموا الصَّلوةَ وءاتَوُا الزَّکوةَ لَهُم اَجرُهُم عِندَ رَبِّهِم ولا خَوفٌ عَلَیهِم و لا هُم یَحزَنون». سرانجام ایشان نیز بهشتی جاودان و رضوان الهی است:«وعَدَ اللّهُ المُؤمِنینَ والمُؤمِنتِ جَنّت تَجری مِن تَحتِهَا الاَنهرُ خلِدینَ فیها و مَسکِنَ طَیِّبَةً فی جَنّتِ عَدن ورِضونٌ مِنَ اللّهِ اَکبَرُ ذلِکَ هُوَ الفَوزُ العَظیم». رضوان، خشنودی و رضای خداوند از بنده مؤمن است
[۱۹] مفردات، ص‌۱۹۷، «رضی» ‌.
و چنان شادی و سروری را در قلب مؤمن پدید می‌آورد که از بهشت برتر است.
[۲۱] مجمع البیان، ج‌۵‌، ص‌۷۷.
برخی گفته‌اند: چون رضای الهی سبب بهره‌مندی از نعمتهای اخروی می‌شود، برتر از بهشت معرفی شده است؛
[۲۲] مجمع البیان، ج‌۵‌، ص‌۷۷.
ولی به نظر می‌رسد چون قرآن به عبودیتی فرا می‌خواند که از محبت به خداوند جوشش یابد و به طمع بهشت یا ترس از دوزخ نباشد، برترین سعادت و رستگاری برای مؤمن حقیقی کسب خشنودی و رضایت محبوب خود خواهد بود.

۱.۱ - ایمان موجبنزول برکات آسمانی و زمینی

همچنین ایمان و تقوا موجب فراهم آمدن برکات آسمانی و زمینی از سوی خداوند می‌گردد:«ولَو اَنَّ اَهلَ القُرَی ءامَنوا واتَّقَوا لَفَتَحنا عَلَیهِم بَرَکت مِنَ السَّماءِ والاَرضِ...». مفسران برکات آسمانی را به باران یا اجابت دعا و‌برکات زمینی را به میوه‌ها و دیگر ثمرات زمین یا برآورده شدن نیازها تفسیر کرده‌اند.
[۲۶] مجمع‌البیان، ج‌۴، ص‌۶۹۷‌.
در آیه ۲۶ شوری به استجابت دعای مؤمنان از سوی خداوند تصریح شده است، چنان‌که در پی دعای حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) برای ساکنان مؤمن مکه آن سرزمین را برخوردار از همه میوه‌ها و ثمرات قرار داد
[۲۹] التفسیر الکبیر، ج‌۴، ص‌۵۱‌.
؛ همچنین طبق آیه ۹۷ نحل خداوند هر مؤمنی را که عمل نیک انجام دهد، به حیاتی پاکیزه زنده می‌دارد:«مَن عَمِلَ صلِحًا مِن ذَکَر اَو اُنثی وهُوَ مُؤمِنٌ فَلَنُحیِیَنَّهُ حَیوةً طَیِّبَةً...».
حیات طیب گاه به روزی حلال یا نعمت قناعت تفسیر شده است
[۳۱] جوامع الجامع، ج‌۱، ص‌۷۳۴.
[۳۲] کنزالدقایق، ج‌۷، ص‌۲۶۷.
که به نظر می‌رسد، دانایی، روشن‌بینی، و توانایی و قوتی که خداوند به مؤمن می‌دهد و مؤمن به وسیله آن‌ها زندگی آرام، پربرکت و روشنی را برای خود پدید می‌آورد مراد آن باشد.
در دیگر آیات، مؤمنان وارثان زمین
[۳۴] جامع البیان، مج‌۱۰، ج‌۱۸، ص‌۲۱۱.
معرفی شده‌اند که یاری خداوند در دنیا و آخرت همراه آنان است و خداوند آنان را با امدادهای غیبی خود یاری می‌رساند.

۱.۲ - ایمان رمز پیروزی گروهی از بنی اسرائیل

رمز پیروزی گروهی از بنی اسرائیل بر گروه دیگر نیز در آیه ۱۴ صف ایمان آنان بیان شده است.

۱.۳ - ایمان ابزار تسلط بر نفس

یکی از فواید ایمان، تسلط بر نفس است که خود از ارکان فضایل اخلاقی است.
[۴۰] بیست گفتار، ص‌۱۹۷.
خداوند بر اثر بصیرتی که مؤمنان از اصحاب رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) به حقیقت یافته بودند طمأنینه و آرامشی را بر قلبهای آنان فرو فرستاد
[۴۲] مجمع‌البیان، ج‌۹، ص‌۱۶۹.
:«هُوَ الَّذی اَنزَلَ السَّکینَةَ فی قُلُوبِ المُؤمِنینَ لِیَزدادوا ایمنًا مَعَ ایمنِهِم». یاد خداوند و ذکر او، انسان را از ناراحتیها و طوفانهای روحی باز می‌دارد، زیرا ایمان در واقع اتصال موجودی ضعیف به اصل وجود و به تبع آن به همه موجودات است.
[۴۵] فی ظلال القرآن، ج‌۶‌، ص‌۳۹-۶۶.

پیامبر نیز هرگاه از چیزی ناراحت می‌شد به نماز می‌ایستاد
[۴۶] مجمع البیان، ج‌۶‌، ص‌۵۳۴‌.
:«و لَقَد نَعلَمُ اَنَّکَ یَضیقُ صَدرُکَ بِما یَقولون • فَسَبِّح بِحَمدِ رَبِّکَ وکُن مِنَ السّجِدین».
ایمان حالتی روحی است که در خود نگرشی کامل به ارزشها و حوادث نهان دارد و چون مؤمن به مبدأ این حوادث مرتبط است آرامش و اطمینانی دارد که جز او از آن بی‌بهره است.
[۴۸] فی ظلال القرآن، ج‌۶، ص‌۳۹-۶۶.
قرآن یاد خدا را سبب دستیابی به آرامش و اطمینان می‌داند:«اَلَّذینَ ءامَنوا وتَطمَئِنُّ قُلوبُهُم بِذِکرِ اللّهِ اَلا بِذِکرِ اللّهِ تَطمَئِنُّ القُلوب» و به ما می‌آموزد که مؤمنان با ترس از خدا و بزرگداشت او به رحمت و عفو وی امیدوار شده، آرامش می‌یابند
[۵۰] مجمع البیان، ج‌۴، ص‌۷۹۸‌-۷۹۹.
:«اِنَّمَا المُؤمِنونَ الَّذینَ اِذا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَت قُلوبُهُم». به طور کلی مؤمنان با بهره‌مندی از حیاتی پاکیزه، آرام و روشن
[۵۲] المیزان، ج‌۱۲، ص‌۳۴۱‌-۳۴۳.
هیچ ترس و ناراحتی به دلهای خود راه نمی‌دهند:«اَلا اِنَّ اَولِیاءَ اللّهِ لا خَوفٌ عَلَیهِم ولا هُم یَحزَنون • اَلَّذینَ ءامَنوا وکانوا یَتَّقون».

۱.۴ - ایمان رمز محبوب شدن نزد دیگران

از جمله فواید ایمان، محبوب شدن مؤمن نزد دیگران است.
خداوند در قرآن به ایمان آورندگانی که عمل نیک انجام دهند، وعده داده است که آنان را محبوب دلها قرار دهد «اِنَّ الَّذینَ ءامَنوا وعَمِلوا الصّلِحتِ سَیَجعَلُ لَهُمُ الرَّحمنُ وُدّا». مفسران ذیل این آیه، روایت‌کرده‌اند که هرگاه خداوند مؤمنی را دوست بدارد به جبرئیل می‌گوید: من او را دوست دارم، تو نیز او را دوست بدار و به اهل زمین و آسمان ندا‌بده که همه او را دوست بدارند.
[۵۶] مجمع البیان، ج‌۶‌، ص‌۸۲۳‌.




۱. صف/سوره۶۱، آیه۱۰-۱۲.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۱۳۷.    
۳. نساء/سوره۴، آیه۱۷۵.    
۴. یونس/سوره۱۰، آیه۹.    
۵. تغابن/سوره۶۴، آیه۱۱.    
۶. بقره/سوره۲، آیه۲۱۸.    
۷. نساء/سوره۴، آیه۱۷۵.    
۸. حدید/سوره۵۷، آیه۱۲.    
۹. حدید/سوره۵۷، آیه۱۹.    
۱۰. تحریم/سوره۶۶، آیه۸.    
۱۱. حدید/سوره۵۷، آیه۱۳.    
۱۲. مجمع‌البیان، ج‌۷، ص‌۵۱‌.
۱۳. طه/سوره۲۰، آیه۱۱۲.    
۱۴. جن/سوره۷۲، آیه۱۳.    
۱۵. بقره/سوره۲، آیه۲۷۷.    
۱۶. بقره/سوره۲، آیه۸۲‌.    
۱۷. رعد/سوره۱۳، آیه۲۹.    
۱۸. توبه/سوره۹، آیه۷۲.    
۱۹. مفردات، ص‌۱۹۷، «رضی» ‌.
۲۰. التبیان، ج‌۵‌، ص‌۲۵۸‌-۲۵۹.    
۲۱. مجمع البیان، ج‌۵‌، ص‌۷۷.
۲۲. مجمع البیان، ج‌۵‌، ص‌۷۷.
۲۳. المیزان، ج‌۹، ص‌۳۳۹.    
۲۴. اعراف/سوره۷، آیه۹۶.    
۲۵. التبیان، ج۴، ص۴۷۷.    
۲۶. مجمع‌البیان، ج‌۴، ص‌۶۹۷‌.
۲۷. شوری/سوره۴۲، آیه۳۶.    
۲۸. بقره/سوره۲، آیه۱۲۶.    
۲۹. التفسیر الکبیر، ج‌۴، ص‌۵۱‌.
۳۰. نحل/سوره۱۶، آیه۹۷.    
۳۱. جوامع الجامع، ج‌۱، ص‌۷۳۴.
۳۲. کنزالدقایق، ج‌۷، ص‌۲۶۷.
۳۳. المیزان، ج‌۱۲، ص‌۳۴۱‌-۳۴۳.    
۳۴. جامع البیان، مج‌۱۰، ج‌۱۸، ص‌۲۱۱.
۳۵. التبیان، ج‌۷، ص‌۴۵۵.    
۳۶. نور/سوره۲۴، آیه۵۵.    
۳۷. غافر/سوره۴۰، آیه۵۱.    
۳۸. احزاب/سوره۳۳، آیه۹.    
۳۹. صف/سوره۶۱، آیه۱۴.    
۴۰. بیست گفتار، ص‌۱۹۷.
۴۱. التبیان، ج۹، ص‌۳۱۵.    
۴۲. مجمع‌البیان، ج‌۹، ص‌۱۶۹.
۴۳. فتح/سوره۴۸، آیه۴.    
۴۴. رعد/سوره۱۳، آیه۲۸.    
۴۵. فی ظلال القرآن، ج‌۶‌، ص‌۳۹-۶۶.
۴۶. مجمع البیان، ج‌۶‌، ص‌۵۳۴‌.
۴۷. حجر/سوره۱۵، آیه۹۷-۹۸.    
۴۸. فی ظلال القرآن، ج‌۶، ص‌۳۹-۶۶.
۴۹. رعد/سوره۱۳، آیه۲۸.    
۵۰. مجمع البیان، ج‌۴، ص‌۷۹۸‌-۷۹۹.
۵۱. انفال/سوره۸، آیه۲.    
۵۲. المیزان، ج‌۱۲، ص‌۳۴۱‌-۳۴۳.
۵۳. نحل/سوره۱۶، آیه۹۷.    
۵۴. یونس/سوره۱۰، آیه۶۲-۶۳.    
۵۵. مریم/سوره۱۹، آیه۹۶.    
۵۶. مجمع البیان، ج‌۶‌، ص‌۸۲۳‌.



مرکز دائرة المعارف قرآن کریم، برگرفته از مقاله «رگرفته از مقاله ایمان».    



جعبه ابزار