• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عداوت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





یکی از اقسام اخلاق رذیله که خود منشاء بسیاری از صفات ناپسند و زشت است کینه‌توزی و عداوت می‌باشد.



عداوت و دشمنی بر دو قسم است: زیرا که هر که عداوت کسی را در دل دارد یا آن را در دل پنهان می‌کند و انتظار زمان فرصت را می‌کشد، یا علانیه و آشکار در صدد ایذا و اذیت آن شخصی است که او را دشمن دارد، و اظهار عداوت او را می‌کند.
قسم اول: را «حقد و کینه» گویند، که عبارت است از: پنهان کردن عداوت شخصی در دل.
قسم دوم: را «عداوت» نامند.


عداوت ثمره حقد و کینه است، زیرا که، چون کینه قوت گرفت و عداوت شدید گردید، خزانه دل از محافظت آن عاجز، و پرده از روی کاربر می‌دارد.


حقد و کینه از ثمرات غضب است، زیرا که، چون آدمی بر دیگری خشم گیردو به جهت عجز از انتقام یا مصلحتی دیگر آن وقت اظهار غضب نکند و خشم خود رافرو برد و در دل خود پنهان سازد کینه حاصل می‌شود. و هر یک از این دو قسم از صفات مهلکه و اخلاق رذیله است.


از اخبار مستفاد می‌شود که، مؤمن کینه‌توز نیست. و در غالب اوقات صفات مهلکه دیگر نیز از کینه و عداوت متولد می‌گردد، چون حسد و غیبت و دروغ و بهتان و شماتت و اظهار عیب و دوری و ایذاء و سخریت و استهزاء و غیر اینها از آفات و اعمال محرمه که دنیا و دین آدمی را فاسد می‌سازد. و اگر فرض شود که هیچ یک از اینها حاصل نشود همان خود بغض و عداوت او از امراضی است که نفس قدسی را بیمار، و همیشه روح از آن متالم و در آزار است. آدمی را از بساط قرب الهی دور، و از مرافقت ساکنان عالم قدس مهجور می‌گرداند. و صاحب خود را منع می‌کند از آنچه شیوه اهل ایمان و شیمه اخیار و نیکان است، و از بشاشت وشکفتگی و مهربانی و فروتنی و مرافقت و همنشینی نسبت به کسی که کینه او را در دل دارد. و خود را از اعانت و قضاء حوائج او باز می‌دارد. و هر یک از اینها درجه‌ای از دین را کم می‌کند و پرده میان آدمی و میان بار یافتگان بزم تقرب می‌گردد. و از این جهت است که در اخبار و آثار مذمت بی شمار در خصوص عداوت و دشمنی وارد شده است. حتی اینکه حضرت پیغمبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمودند که: «هیچ وقتی جبرئیل (علیه‌السّلام) به نزد من نیامد مگر این که گفت: ‌ای محمد! از عداوت و دشمنی مردم احتراز کن».و فرمودند که: «جبرئیل هرگز در هیچ امری این قدر به من وصیت نکرد که در خصوص عداوت مردم». و حضرت صادق (علیه‌السّلام) فرمودند که: «هر که تخم عداوت بکارد همان را که کاشته است درو می‌کند».


۱. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۲، ص۳۰۱.    
۲. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۲، ص۳۰۲.    
۳. شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۸، ص۵۶۹.    



پایگاه اطلاع رسانی حوزه، برگرفته از مقاله «عداوت و دشمنی».    


رده‌های این صفحه : اخلاق اسلامی | دشمنی | رذائل اخلاقی




جعبه ابزار