سلطنت آل ابراهیم (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از امتیازاتی که خداوند به
آل ابراهیم علیهالسلام داده و در
آیات قرآن به آن اشاره شده، ملک و سلطنت است.
اعطای ملک و
پادشاهی از سوی
خداوند به آل ابراهیم علیهالسّلام:
«أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَآ آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُم مُّلْكًا عَظِيمًا؛
با اينكه به مردم (پيامبر و خاندانش) در برابر آنچه خدا از فضلش به آنها بخشيده، حسد ميورزند (چرا
حسد ميورزند) با اينكه به آل ابراهيم (كه
یهود از خاندان او هستند)
کتاب و
حکمت داديم و حكومت عظيمي در اختيار آنها قرار داديم.»
مفسّران، «ملک» را به
نبوت،
سلطنت سلیمان ،
تأیید
ملائکه،
خلافت پس از نبوّت،
پیروی لازم،
امامان هدایت علیهمالسلام،
کمال
قدرت،
رهبری دنیایی و دین،
و زنان بسیار
تفسیر کردهاند. طبری، با استناد به روایتی از
ابن عباس ، نظر اخیر را ضعیف شمرده است.
در
عهد عتیق در وصف ساره، همسر ابراهیم گفته شده:خداوند از او به ابراهیم پسری خواهد داد که از میان فرزندان او پادشاهان برخواهند خاست.
به باور
امام خمینی، طبق وحدت شخصیه وجود، سلطنت مختص به ذات مقدس کبریایی است واحدی از آن حظی و نصیبی ندارد.
سلطنت مطلق خداوند متعال در
قوس نزول از مقام غیب مطلق با فیض الهی انبساطی بر اسماء و صفات الهی و لوازم آنها یعنی اعیان ثابته به واسطه فیض اقدس، سیطره دارد و سلطنتش در خارج از صقع ربوبی بر ماهیات کلی و هویتهای جزئی به واسطه
فیض مقدس ظهور و سریان دارد.
به اعتقاد امام خمینی سلطنت حقتعالی در قوس صعود و در زمان بازگشت تمامی موجودات به سوی خداوند بروز و ظهور خواهد یافت، زیرا موجودات در هر نشئهای از نشآت و در هر مرتبهای از مراتب که باشند به حقتعالی رجوع دارند. و از آنجا که بقای عالم با بقای انسان کامل و ولیّ مطلق است از این رو بازگشت همه موجودات به سوی حقتعالی توسط ولیّ مطلق در قیامت کبری میباشد.
به اعتقاد ایشان همه کمالات وجودی ممکنات و
مالکیت حقیقی همه اشیاء از آن خداوند است و کثرات امکانی هیچ استقلالی از خود ندارند؛ بلکه شان و جلوهای از سلطنت حقیقی حقتعالی میباشند و طبق آیه
(لِمَنِ الْمُلْکُ الْیَوْمَ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ) به صراحت مالکیت و سلطنت مطلقه او را یادآور میشود.
امام خمینی معتقد است ممکنات را از جهت ذاتشان هیچگونه سلطنتی ندارند، اما ازجهت انتسابشان به حقتعالی دارای مراتبی از سلطنت میباشند.
•
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۳۷۳، برگرفته از مقاله «حکومت آل ابراهیم علیهالسلام». •
دانشنامه امام خمینی ، تهران،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، ۱۴۰۰ شمسی.