• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سجایای اخلاقی فاطمه زهرا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) روز بیستم جمادی الآخر سال پنجم بعثت در مکه دیده به جهان گشود.آن زمان که حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) ولادت یافت خداوند به فرشته وحی فرمان داد تا نام فاطمه را بر زبان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) جاری سازد و فاطمه را فاطمه نامیده شد، به خاطر آنکه خداوند عزوجل او و دوستدارانش را بر آتش جهنم حرام کرد.



کنیه‌های آن حضرت؛ ‌ام الحسن، ‌ام المحسن، ‌ام الائمة، ‌ام ابیها و‌ام المؤمنین می‌باشد و در آسمان‌ها آن حضرت را نوریه، سماویه، حانیه و منصوره می‌گویند. او در پیشگاه خداوند عزوجل ۹ نام داشت؛ فاطمه، صدیقه، مبارکه، طاهره، زکیه، مرضیه، رضیه، محدثه، زهرا (سلام‌الله‌علیها).


او سبب بقای نبوت و امامت بود و با تمام وجود تلاش در حفظ و احیاء این دو اصل در جهان هستی و در میان جامعه اسلامی و انسانی داشت تا تمامی انسان‌ها از آنها فیض فراوان برند. حدیث قدسی، در این زمینه می‌فرماید:
«لولاک لما خلقت الافلاک، و لولا علی لما خلقتک، و لولا فاطمة لماخلقتکما»
«(ای رسول من) اگر قرار نبود تو آفریده شوی، جهان را خلق نمی‌کردم، و اگر علی آفریده نمی‌شد، تو را نمی‌آفریدم و اگر فاطمه آفریده نمی‌شد، تو و علی را خلق نمی‌کردم.»
حضرت علی (علیه‌السّلام) هم در مورد شخصیت والای حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیهم) می‌فرماید:
«ان فاطمة بقیة النبوة و برزخ بین ب حر النبوة و الامامة»
«فاطمه یادگار نبوت و برزخی بین دریای نبوت و امامت می‌باشد.»
و رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌فرماید:
«فاطمة بضعة منی و انا منها»
[۳] باکویی، زین الدین، زندگی حضرت زهرا سلام‌الله‌علیهم کوثر نبوت، ص۸۴، کمال الملک، ن چ : اول، چ: سلیمان زاده.

«فاطمه پاره تن من است و من از فاطمه هستم.»
حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیهم(، مادر فرزندانی چون امام حسن (علیه‌السّلام)، امام حسین (علیه‌السّلام) سیدالشهداء و حضرت زینب (سلام‌الله‌علیهم) عقیله بنی هاشم (سلام‌الله‌علیهم) است که توانستند اسلام و قرآن را جهانگیر نمایند و مردم دنیا را متوجه ارزش‌های اسلامی نمایند. تکریم حضرت زهرا توسط پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) دقیقا به خاطر این بود که آن حضرت مادر امامان و رهبران الهی خواهد بود و نسل ایشان است که محافظان شریعت الهی خواهند بود.


در قرآن کریم نام هیچ یک از معصومین (علیه‌السّلام) غیر از پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به طور صریح و روشن نیامده. اما آیات زیادی در شان اهل بیت پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است که حضرت فاطمة الزهرا (سلام‌الله‌علیها) یکی از مصادیق بارز آن می‌باشد.

۳.۱ - نام‌گذاری به کوثر

قرآن کریم، ایشان را به نام کوثر نامیده است و در شان ایشان می‌فرماید:
«انا اعطیناک الکوثر»
«مابه تو، کوثر و خیر کثیر عطا فرمودیم»

۳.۲ - معصومیت حضرت فاطمه

خداوند متعال در آیه ۳۳ احزاب، اهل بیت و از جمله فاطمه زهرا را معصوم از هر گناه معرفی می‌کند و می‌فرماید:
«انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا»
«همانا خداوند می‌خواهد هر گونه پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و شما را از هر عیبی پاک و منزه سازد»
این آیه شریفه در شان اهل بیت پیامبر و از جمله زهرا (سلام‌الله‌علیها) که یکی از نورهای پنج گانه پاک است، می‌باشد. پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) پس از نزول این آیه به مدت شش ماه هرگاه برای اقامه نماز صبح از کنار خانه حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) عبور می‌کرد، این آیه را تلاوت می‌فرمود تا همگان را از عظمت و شان این خاندان آگاه سازد.

۳.۳ - حضرت فاطمه مصداق شب قدر

فاطمه زهرا، مصداق شب قدر است؛
«انا انزلناه فی لیلة القدر»
«قرآن را در شب قدر نازل کردیم.»
امام صادق (علیه‌السّلام) درتفسیر این ایه می‌فرماید:
«اللیلة فاطمة والقدر لله؛ فمن عرف فاطمة حق معرفتها فقد ادرک لیلة القدر.»
«مراد از لیل (شب)، فاطمه و مراد از قدر، خداوند است، هرکس فاطمه (سلام‌الله‌علیها) را آن چنان که شایسته اوست شناخت پس شب قدر را درک نموده است.»
درک شب قدر بسیار سخت و مشقت بار است و همچنین شناخت حضرت زهرا همراه با دشواری و سختی می‌باشد. لیلة القدر ظرف نزول آیات و نعمت‌های الهی است و حضرت زهراء (سلام‌الله‌علیها) هم ظرف وجودی امامت می‌باشد.
فاطمة زهرا (سلام‌الله‌علیها) محور اهل کساء، اول و آخر آنها بود. چنانچه وقتی ملائکه پرسیدند: اینهایی که این همه برای آنها ارزش قائلی و آسمان و زمین و افلاک و سیارات را برای آنها آفریدی، چه کسانی هستند؟ خطاب شد؛
«فاطمة و ابوها و بعلها و بنوها»
[۶] عمادزاده اصفهانی، حسین، فاطمة الزهرا سلام‌الله‌علیهم سید النساء العالمین علیه‌السّلام، ص۱۷۹، صبح کتاب، ن چ: دوم، ت ۱۳۴۳-۱۳۸۴.

که در این حدیث قدسی شریف، چهار مرتبه به وجود نازنین بی بی دو عالم حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) اشاره شده است: فاطمه، پدر فاطمه، شوهر فاطمه، فرزندان فاطمه و این منزلتی بس سترگ برای حضرتش است که فاطمه است و هم دخت رسول اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، هم همسر اول امام شیعیان (علیه‌السّلام)، و هم مادر دو امام (علیهما السلام)، و نیز نسل پیامبر از طریق ایشان ادامه پیدا کرد.


۱. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۰۲، زندگانی حضرت زهرا سلام‌الله‌علیهم با ترجمه و تحقیق، مهام، ن چ:اول، س:۱۳۷۷، چ:شفق.    
۲. اربلی، علی، کشف الغمة فی معرفه الائمه، ج۲، ص۹۱، اسلامیه، ت۶۸۷ ه.    
۳. باکویی، زین الدین، زندگی حضرت زهرا سلام‌الله‌علیهم کوثر نبوت، ص۸۴، کمال الملک، ن چ : اول، چ: سلیمان زاده.
۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۳.    
۵. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، باب ۳۰، ص۶۵.    
۶. عمادزاده اصفهانی، حسین، فاطمة الزهرا سلام‌الله‌علیهم سید النساء العالمین علیه‌السّلام، ص۱۷۹، صبح کتاب، ن چ: دوم، ت ۱۳۴۳-۱۳۸۴.



سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «سجایای اخلاقی فاطمه زهرا»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۰۱/۲۶.    






جعبه ابزار