ساعد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ساعد قسمتی از
بدن می‌باشد که بین
مچ و
آرنج دست بوده و از
احکام آن در باب
قصاص و
دیات سخن گفته‌اند.
در قطع عمدى ساعد تا آرنج،
قصاص ثابت است؛ لیکن در قطع بعض ساعد در صورت امکان، قصاص و در غیر این صورت، به نسبت مساحت (نصف، یک سوم یا بیشتر و یا کمتر)
دیه ثابت خواهد بود.
حکم یاد شده درصورتى است که ساعد فرد آسیب دیده فاقد
کف باشد؛ اما اگر با کف باشد و
جانی همراه
کف دست بعض ساعد را نیز قطع کند، بنابر قول
مشهور قصاص در
دست او تا مچ ثابت مى‌شود و نسبت به بعض ساعد حکومت (
ارش) ثابت خواهد بود.
برخى در این صورت نیز نسبت به بعض ساعد به نسبت مساحت، قائل به ثبوت
دیه شده‌اند.
بعضى در ثبوت حکومت (
ارش) یا
دیه جداگانه براى بعض ساعد تردید و توقف کرده‌اند.
برخى نیز گفته‌اند: اگر
قصاص از بعض ساعد جانى ممکن باشد، قصاص مى‌شود. در غیر این صورت، باید براى مجموع یک دیه بپردازد.
در قطع دو ساعد
دیه کامل (دیه
قتل نفس) و در قطع یکى نصف
دیه ثابت است؛ لیکن چنانچه ساعد همراه کف باشد و جانى مجموع کف و ساعد تا آرنج را قطع کند، به قول
مشهور، براى مجموع کف و ساعد یک دیه پرداخت مى‌نماید.
برخى
قدما براى کف، دیه و براى ساعد،
ارش را ثابت دانسته‌اند.
ظاهر کلام برخى دیگر، ثبوت دیه‌اى جدا گانه- علاوه بر دیه کف- براى ساعد است.
دیه
شکستن، تَرَک برداشتن،
آشکار شدن
استخوان، کوبیده شدن، در رفتن و جا به جا شدن استخوان ساعد بنابر قول مشهور همان
دیه استخوان است
لیکن برخى گفته‌اند: دیه شکسته شدن استخوان ساعد در صورتى که بدون
عیب و نقص بهبود یابد، یک سوم دیه نفس (۳۳۳ و یک سوم
دینار) و دیه شکسته شدن یکى از دو استخوان ساعد در صورت بهبود بدون
عیب و
نقص، صد دینار و دیه ترک خوردن آن، هشتاد
دینار و در صورت نمایان شدن استخوان بر اثر
جراحت، ۲۵ دینار و در صورت جابه جا شدن، صد دینار و در صورت سوراخ شدن، دوازده و نیم دینار و در صورت عمیق بودن سوراخ- در حدى که به طرف دیگر استخوان برسد- بر اثر فرورفتن آلت نوک تیزى همچون
خنجر، پنجاه دینار و در صورت پیدایى زخمى که بهبود نیابد، ۳۳ و یک سوم دینار خواهد بود.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۳۵۲-۳۵۳.
