• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ربانیون (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





'''رَبَّانِيُّون'' (به فتح راء و تشدید باء) از واژگان قرآن کریم به معنای تربیت کنندگان است. برخی نیز معنقدند ربّانى كسى است كه مخصوص به خدا باشد و به غير او مشغول نشود.



رَبَّانِيُّون به معنای تربیت کنندگان است.


(وَ لكِنْ كُونُوا رَبَّانِيِّينَ‌ بِما كُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْكِتابَ وَ بِما كُنْتُمْ تَدْرُسُونَ) به عقيده طبرسی ربّان وصف است مثل عطشان و سكران به معنى تربيت كننده و آن مختار اقرب الموارد و قاموس است
[۵] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
على هذا معنى آيه چنين می‌شود: و ليكن تربيت‌كنندگان باشيد كه كتاب را تعليم می‌كنيد و درس می‌خوانيد.
در نهج البلاغه حکمت ۱۳۹ فرموده‌ : «النَّاسُ ثَلَاثَةٌ فَعَالِمٌ‌ رَبَّانِيٌ‌ وَ مُتَعَلِّمٌ عَلَى سَبِيلِ نَجَاةٍ.» از مقابله متعلم به دست می‌آيد كه ربّانى وصف و به معنى مربى است. همچنين در خطبه ۱۰۷ آمده‌ :«فَاسْتَمِعُوهُ مِنْ‌ رَبَّانِيِّكُمْ‌ وَ أَحْضِرُوهُ قُلُوبَكُمْ.» از اين نيز به دست می‌آيد كه ربّانى وصف است.
به عقيده بعضى‌ها ربّانى منسوب به رب و الف و نون براى تفخيم و تكثير است نه براى وصف مثل لحيانى كه بمعنى كثير اللحيه است و ربّانى كسى است كه مخصوص به خدا باشد و به غير او مشغول نشود اين سخن را المیزان اختيار كرده و در اقرب الموارد و مفردات در ضمن چند وجه نقل شده است ولى قول مجمع به نظر نگارنده اصح است و با آيات قرآن بهتر می‌سازد.


اين كلمه سه بار در قرآن آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۴۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۳۶.    
۳. آل‌عمران/سوره۳، آیه۷۹.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۷۸۱.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
۶. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ج۱، ص۷۰.    
۷. نهج‌البلاغه، تحقیق الحسون، حکمت۱۳۹، ص۸۰۸.    
۸. نهج‌البلاغه، تحقیق الحسون، خطبه ۱۰۷، ص۲۴۲.    
۹. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۲۷۶.    
۱۰. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۳۶.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۷۸۱.    
۱۲. مائده/سوره۵، آیه۴۴.    
۱۳. مائده/سوره۵، آیه۶۳.    
۱۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۷۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «رب»، ج۱، ص۴۵.    






جعبه ابزار