• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

راویان قرائت نافع بن عبدالرحمان اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



راویان قرائت نافع بن عبدالرحمان اصفهانی، اسامی و شرح حال راویان قرائت نافع را می‌گویند.



افراد بسیاری قرائت نافع را نقل کرده‌اند که عبارتند از: قالون ؛ محمد بن اسحاق مسیبی ؛ اصمعی ؛ اسماعیل بن جعفر بن کثیر انصاری ؛ یعقوب بن ابراهیم زهدی ؛ ورش .


از این جمع، قالون و ورش از شهرت بیشتری برخوردارند که می‌گویند این دو نفر قرائت را بدون واسطه از نافع روایت کرده‌اند.

۲.۱ - قالون

عیسی بن مینا بن وردان (ابوموسی) معروف به قالون (۱۲۰-۲۰۵ یا ۲۲۰ق) قرائت را از نافع فراگرفت، و نافع او را به دلیل حسن قرائت و تجوید «قالون» نامیده است (قالون در زبان رومی به معنی خوب است).
قالون با وجود ناشنوایی یا ثقل سامعه از استادان مهم و معروف قرائت بود و اشتباه قاریان را از حالت و حرکت لب و دهان آنان درمی یافت و به اصلاح آن می‌پرداخت.
ابن حجر ، قالون را از ثقات و راویان مورد اعتماد در قرائت معرفی کرده است؛ ولی در امر حدیث، فی الجمله نمی‌توان او را کاملا ثقه و مورد اعتماد معرفی کرد.

۲.۲ - ورش

عثمان بن سعید مصری (۱۱۰ - ۱۹۷ق) از راویان قرائت نافع بوده است. وی ملقب به ورش بود. این لقب را به دلیل سپیدی بسیار زیاد بدن او بر او نهاده بودند. اما در کتاب تاج العروس دلیل این لقب را چنین آورده که: ورش کوتاه قد بود و جامه‌های کوتاهی هم می‌پوشید و چون راه می‌رفت پاهایش رنگهای مختلفی داشت، برای همین نافع صدا می‌زد که بخوان‌ای ورشان؛ بیا‌ای ورشان؛ کجاست ورشان و... سپس کلمه ورشان کوتاه شد به ورش. ورشان گونه‌ای پرنده است مانند کبوتر .
ابن جزری می‌نویسد: ریاست تعلیم قرائت در زمان خودش به او منتهی شده است. وی دارای گزینش‌هایی در قرائت قرآن بوده که گاهی مخالف قرائت نافع به نظر می‌رسید. دانشمندان علم قرائت، ورش را در قرائت، حجت و موثق معرفی کرده‌اند.
[۱] زنجانی، ابو عبدالله بن نصر الله، ۱۳۰۹ - ۱۳۶۰ق، تاریخ القرآن، ص۱۵۷.
[۲] ابو زرعه، عبد الرحمان بن محمد، - ۴۱۰ق، حجة القراءات، ص۵۲.
[۳] قسطلانی، احمد بن محمد، ۸۵۱ - ۹۲۳ق، لطائف الاشارات لفنون القراءات، ص۱۰۰.
[۵] خویی، ابوالقاسم، ۱۲۷۸ - ۱۳۷۱، البیان فی تفسیرالقرآن، ص۱۵۴.
[۶] معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۲، ص۲۱۸.
[۹] دمیاطی، احمد بن محمد، - ۱۱۱۷ق، اتحاف فضلاءالبشربالقراءات الاربعة عشر، ص۲۵.
[۱۰] منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ص۴.
[۱۱] عمر، احمد مختار، معجم القراءات القرآنیة، ج۱، ص۸۸.



قرائت نافع.


۱. زنجانی، ابو عبدالله بن نصر الله، ۱۳۰۹ - ۱۳۶۰ق، تاریخ القرآن، ص۱۵۷.
۲. ابو زرعه، عبد الرحمان بن محمد، - ۴۱۰ق، حجة القراءات، ص۵۲.
۳. قسطلانی، احمد بن محمد، ۸۵۱ - ۹۲۳ق، لطائف الاشارات لفنون القراءات، ص۱۰۰.
۴. ابن جزری، محمد بن محمد، ۷۵۱ - ۸۳۳ق، النشرفی القراءات العشر، ج۱، ص(۹۹-۱۱۵).    
۵. خویی، ابوالقاسم، ۱۲۷۸ - ۱۳۷۱، البیان فی تفسیرالقرآن، ص۱۵۴.
۶. معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۲، ص۲۱۸.
۷. زرقانی، محمد عبد العظیم، ۱۹۴۸- م، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ج۱، ص۴۵۸.    
۸. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۲۵۳.    
۹. دمیاطی، احمد بن محمد، - ۱۱۱۷ق، اتحاف فضلاءالبشربالقراءات الاربعة عشر، ص۲۵.
۱۰. منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ص۴.
۱۱. عمر، احمد مختار، معجم القراءات القرآنیة، ج۱، ص۸۸.



فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «راویان قرائت نافع بن عبدالرحمان اصفهانی».    



جعبه ابزار