رافع بن لیث کنانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رافع بن لیث کنانی، از شورشیان بر علیه دربار عباسی و رهبر
مضریان در قرن دوم قمری بود. رافع در جنگ‌های متعدد با عباسیان پیروز میدان بود. بنابر برخی نقل‌ها او سرانجام به
سال ۱۹۵ ق در نبرد با
هرثمة بن اعین کشته شد.
رافع بن لیث بن نصر بن سیار کنانی، از خاندان صاحب ریاست بود و رهبری مضریان را از جد خود،
نصر بن سیار به ارث برد.
او بر علیه
علی بن عیسی ماهان، حاکم
خراسان که بر مردم ظلم روا می‌داشت و عرب‌های ساکن خراسان را مورد اذیّت قرار می‌داد، شورید. یاران رافع، رو به فزونی نهادند و سرزمین‌های ترک‌نشین و تمام شهرهای بین النهرین او را تایید و همراهی کردند.
ابن ماهان لشکری به فرماندهی پسرش
عیسی بن علی ماهان به سوی او گسیل داشت. رافع او را شکست داده و عیسی در جنگ کشته شد.
هارون الرشید به منظور استمالت از شورشیان علی بن ماهان را برکنار و اموال او را مصادره کرد. آن گاه او را به نزد خود فرا خواند و زندانی کرد و هرثمة بن اعین را به حکومت خراسان گماشت.
هرثمه نیز نتوانست شورش رافع را که توسط مردم پذیرفته شده و مورد تایید آنان بود، سرکوب کند. سرانجام، هارون الرشید در
سال ۱۹۲ ق خود برای سرکوبی شورش حرکت کرد. در همین سفر بود که هارون الرشید درگذشت.
هرثمه پس از درگذشت هارون، تلاش خود را برای سرکوبی شورش رافع به کار برد و او را تا سمرقند تعقیب و سپس محاصره کرد و وی را در دژ سمرقند به قتل رساند. به نقلی، دیگر تعقیب رافع پس از درگذشت هارون ادامه داشت تا این که از
مامون عباسی درخواست امان کرد و مامون او را امان داد و تکریم و احترامش نمود.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۴۳۹.
