• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دوستی با اهل‌بیت (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



در قرآن کریم به وجوب محبت به اهل بیت (علیهم‌السّلام) اشاره شده است.



در آیه ۲۳ سوره شوری به وجوب محبت به اهل بیت (علیهم‌السّلام) اشاره شده است:
«... قل لا اسـلکم علیه اجرا الا المودة فی القربی... ؛ این همان (پاداشی) است که خدا بندگان خود را که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند (بدان) مژده داده است بگو به ازای آن ( رسالت) پاداشی از شما خواستار نیستم مگر دوستی در باره خویشاوندان و هر کس نیکی به جای آورد (و طاعتی اندوزد) برای او در ثواب آن خواهیم افزود قطعا خدا آمرزنده و قدرشناس است.»
(نقل شده که از پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) سؤال شد: «مقصود از آنهایی که مودت شان بر ما واجب گردیده چه کسانی‌اند؟ حضرت فرمود: «(آنها) علی، فاطمه و دو فرزند ایشان ( حسن و حسین علیهم‌السّلام می‌باشند.

۱.۱ - مودت اهل بیت

آن چیزی که درخواست اجر مزد در مقابل آن نفی شده، تبلیغ رسالت و دعوت دینی است. می‌فرماید: بگو در برابر اینها مزدی درخواست نمی‌کنم. و خدای تعالی این معنا را از عده‌ای از انبیاء از قبیل نوح و هود و صالح و لوط و شعیب علیهم‌السّلام حکایت کرده که در ضمن سخنانی که به امت خود می‌گفتند، این را نیز خاطرنشان کرده‌اند که" و ما اسئلکم علیه من اجر ان اجری الا علی رب العالمین ؛من از شما در برابر رسالتم اجری نمی‌خواهم، اجر من تنها نزد پروردگار عالم است. " در سوره شعرا و سوره‌هایی دیگر باز از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) حکایت شده که به امت خود فرموده: " و ما تسئلهم علیه من اجر؛ " که در این جمله او را دستور داده مردم را خطاب کند به اینکه من از شما مزد نمی‌خواهم، و نیز فرموده: " قل ما اسئلکم علیه من اجر؛ بگو در برابر رسالتم هیچ اجری از شما طلب نمی‌کنم. " و نیز فرموده: " قل ما سالتکم من اجر فهو لکم ان اجری الا علی الله ؛ بگو آن اجری هم که از شما خواستم به نفع خود شما است و سودش عاید خودتان می‌شود. " و نیز فرموده: " قل لا اسئلکم علیه اجرا ان هو الا ذکری للعالمین؛ در این آیه اخیر به علت مزد نخواستن اشاره کرده، می‌فرماید: قرآن تذکری است برای تمام عالم، نه برای یک طایفه معین، تا از آن طایفه مزد گرفته شود.
و نیز فرموده: " قل ما اسئلکم علیه من اجر الا من شاء ان یتخذ الی ربه سبیلا" و معنای آن این است که: مزد من این است که یکی از شما بخواهد راهی به سوی پروردگارش اتخاذ کند، یعنی دعوت مرا به اختیار خود بپذیرد، همین مزد من است، و خلاصه چیزی بجز دعوت در کار نیست، نه اجری و نه مزدی.
خدای تعالی در آیه مورد بحث- بر خلاف آیاتی که به عنوان شاهد ذکر گردید- اجری برای رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) معین کرده، و آن عبارت است از مودت نسبت به اقربای آن جناب، و این را به یقین از مضامین سایر آیات این باب می‌دانیم که این مودت امری است که باز به استجابت دعوت برگشت می‌کند، حال یا استجابت همه دعوت، و یا بعضی از آن که اهمیت بیشتری دارد. و به هر حال، ظاهر این استثناء این است که استثناء متصل است، نه منقطع، چیزی که هست باید بطور ادعاء مودت به ذی القربی را از مصادیق اجر دانست، پس دیگر حاجتی نیست به اینکه ما نیز مانند دیگران خود را به زحمت بیندازیم تا هر طور شده استثناء را منقطع بگیریم.


۱. شوری/سوره۴۲، آیه۲۳.    
۲. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج۴، ص۲۱۹ - ۲۲۰.    
۳. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۸۰.    
۴. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۴.    
۵. ص/سوره۳۸، آیه۸۶.    
۶. سبا/سوره۳۴، آیه۴۸.    
۷. فرقان/سوره۲۵، آیه۵۷.    
۸. طباطبائی، محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۵۹-۶۱.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «دوستی با اهل‌بیت».    



جعبه ابزار