• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دعاهای فرج

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دعاهایی که دارای مضامین بلند عرفانی و اخلاقی هستند و مطابق با روح و تعالیم قرآن و سنت است، نیازی به سند آن‌چنانی که در مباحث فقهی مطرح است، ندارد. البته دعاهای مزبور ـ که در متن آمده ـ دارای سند مورد اعتماد هستند.



واژۀ «فَرَج» (به فتح ف، ر)، در لغت به‌ معنای «رهایی از غم و اندوه و گشایش» است،
[۲] طریحی، فخرالدین، مجمع‌البحرین، محقق و مصحح: حسینی، سیداحمد، ج ۲، ص ۳۲۲، نشر کتاب‌فروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، ۱۴۱۶ق.
و در کتاب‌های حدیثی که دعاها و اعمالی برای حصول فَرَج و گشایش امور ذکر شده، با توجه به همین معنای لغتی آن است.


در این‌جا، به ذکر چند مورد از دعاهایی که به «دعای فَرَج» و نیز نماز‌ی که به «نماز فَرَج» نام‌گذاری شده، اکتفا می‌شود:

۲.۱ - ۱. دعایی از پیامبر اکرم

دعایی از پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ نقل شده که به آن «دعای فَرَج» نیز گفته می‌شود: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا مَنْ عَلَا فَقَهَرَ...».
[۳] . ابن طاووس، علی‌بن موسی، مهج الدعوات و منهج العبادات، ص ۹۰، دار الذخائر، قم، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.


۲.۲ - ۲. دعای معروف به دعای فرج امام زمان

دعایی که به دعای فرج امام زمان ـ علیه‌السلام ـ شهرت یافته و در آن عبارت «فرجاً عاجلاً»
[۴] شیخ حر عاملی، محمدبن حسن، وسائل‌الشیعه، ج ۸، ص ۱۸ ؟؟؟، مؤسسه آل‌البیت (ع)، قم، چاپ اول، ۱۴۰۹ق؛ البته در جای دیگری این دعا با اندک تفاوتی آمده است که پس از نماز امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ خوانده می‌شود.
آمده است و با «أللٌهُمَ (إلهِی) عَظُمَ البَلاءُ وَبَرِحَ الخَفَاءُ...» آغاز می‌شود.
[۵] عاملی کفعمی، ابراهیم‌بن علی، ‌المصباح ـ جنة الأمان الواقیة و جنة الإیمان الباقیة، ‌ص ۱۷۶، نشر دارالرضی، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق.


۲.۳ - ۳. دعایی از امام صادق

دعایی از امام صادق ـ علیه‌السلام ـ نقل شده است با مضامین فرج و گشایش که شیخ طوسی آن را در ضمن یکی از اعمال شبانه‌روز آورده است.
[۶] شیخ طوسی، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج ‌۱، ص ۵۸، موسسه فقه الشیعة، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اللَّهُمَّ إِنَّ الصَّادِقَ الْأَمِینَ عَلَیْهِ السَّلَامُ قَالَ إِنَّکَ قُلْتَ مَا تَرَدَّدْتُ فِی شَیْ‌ءٍ أَنَا فَاعِلُهُ کَتَرَدُّدِی فِی قَبْضِ رُوحِ عَبْدِیَ الْمُؤْمِنِ یَکْرَهُ الْمَوْتَ وَ أَکْرَهُ مَسَاءَتَهُ اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ‌ لِوَلِیِّکَ‌ الْفَرَجَ‌ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْرَ وَ لَا تَسُؤْنِی فِی نَفْسِی‌ وَ لَا فِی أَحَدٍ مِنْ أَحِبَّتِی»؛‌ خداوندا! بر محمد و آل‌محمد درود فرست. خدایا! به‌راستی که حضرت صادق ـ علیه‌السلام ـ فرمود که تو فرموده‌ای من در هیچ کاری بسان تردد و دو دلی‌ای که در گرفتن روح بنده مؤمن دارم، دو دلی ندارم، او از مرگ بدش می‌آید و من از بدی رساندن به او بدم می‌آید. خداوندا! بر محمد و آل‌محمد درود فرست و در فرج و تن‌درستی و پیروزی ولیت تعجیل فرما و به من و هیچ‌کدام از دوستانم بدی مرسان.

۲.۴ - ۴. نماز فرج

نمازی که از امام علی ـ علیه‌السلام ـ نقل شده که «نماز فرج» نام دارد.


اما دعای «أللٌهُمَ کُن لِوَلِیٌکَ...» با توجه به معنایی که گفته شد، دعای فَرَج نامیده نمی‌شود؛ بلکه از دعاهایی است که شیعیان در حق حضرت امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ می‌نمایند و از اعمال شب ۲۳ ماه مبارک رمضان محسوب می‌شود. البته، این دعا را در هر زمانی که یادی از آن حضرت شود، می‌توان خواند.
[۱۰] مفاتیح الجنان، اعمال ماه مبارک رمضان، دعای شب بیست و سوم.



گفتنی است که دعاهایی که دارای مضامین بلند عرفانی و اخلاقی هستند و مطابق با روح و تعالیم قرآن و سنت است، نیازی به سند آن‌چنانی که در مباحث فقهی مطرح است، ندارد. البته دعاهای مزبور دارای سند مورد اعتماد هستند.


۱. ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، ج ۲، ص ۳۴۳، واژۀ «الفَرَج»، نشر دار صادر، بیروت، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع‌البحرین، محقق و مصحح: حسینی، سیداحمد، ج ۲، ص ۳۲۲، نشر کتاب‌فروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، ۱۴۱۶ق.
۳. . ابن طاووس، علی‌بن موسی، مهج الدعوات و منهج العبادات، ص ۹۰، دار الذخائر، قم، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.
۴. شیخ حر عاملی، محمدبن حسن، وسائل‌الشیعه، ج ۸، ص ۱۸ ؟؟؟، مؤسسه آل‌البیت (ع)، قم، چاپ اول، ۱۴۰۹ق؛ البته در جای دیگری این دعا با اندک تفاوتی آمده است که پس از نماز امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ خوانده می‌شود.
۵. عاملی کفعمی، ابراهیم‌بن علی، ‌المصباح ـ جنة الأمان الواقیة و جنة الإیمان الباقیة، ‌ص ۱۷۶، نشر دارالرضی، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق.
۶. شیخ طوسی، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج ‌۱، ص ۵۸، موسسه فقه الشیعة، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.
۷. قطب‌الدین راوندی، الدعوات، سلوات الحزین، ص ۱۳۴، مدرسه امام مهدی، قم، چاپ اول، ۱۴۰۷ق.    
۸. طبرسی، حسن‌بن فضل، مکارم الاخلاق، ص۳۲۹، شریف رضی، قم، چاپ چهارم، ۱۴۱۲ق.    
۹. شیخ طوسی، محمدبن الحسن، تهذیب الاحکام، محقق و مصحح:خرسان، حسن الموسوی، ج ۳، ص ۱۰۳، دارالکتب الاسلامیة، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۱۰. مفاتیح الجنان، اعمال ماه مبارک رمضان، دعای شب بیست و سوم.



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : اخلاق اسلامی | دعا | فضائل اخلاقی




جعبه ابزار