• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خسّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




خَسَس (به فتح خاء و سین)، خَسّة (به فتح خاء) و خَساسَة (به فتح خاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای رذیل بودن است. خَسیس (به فتح خاء و کسر سین) به معنای رذیل و حقیر و پست و اَخَسّ (به فتح الف و خاء) مبالغه آن است. این واژه فقط یک بار در نهج البلاغه آمده است.



خَسَس خَسّة و خَساسَة به معنای رذیل بودن آمده است. خَسیس به معنای رذیل و حقیر و پست و اَخَسّ مبالغه آن است.


امام علی (علیه‌السلام) به اهل مصر درباره مالک اشتر نوشته است: «وَلاَ تَثَّاقلُوا إِلَى الاَْرْضِ فَتُقِرُّوا بِالْخَسْفِ، وَتَبُوؤُوا بِالذُّلِّ، وَيَكُونَ نَصِيبُكُمُ الاَْخَسَّ» «در رفتن به جهاد سنگینی نکنید تا مقیم شوید در ظلم دشمن، و قرین باشید با ذلّت و باشد نصیب شما از زندگی حقیرتر و زدیل‌تر.» (شرح‌های نامه: )


واژه خسس فقط یک بار در نهج آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۴۰.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۶۵.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۴۳، نامه ۶۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۳۲، نامه ۶۲.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۵۲، نامه ۶۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۰۷، نامه ۶۲.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۳۷.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۴۰.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۲۴۴.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۶۳.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۲۲۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خسس»، ج۱، ص۳۴۰.    






جعبه ابزار