حیض (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سیلان
دم از درون
رحم زن را
حیض گویند.
حیض در
لغت به معنای سیلان خفیف از درون شیء است؛ مانند سیلان
صمغ از درون
درخت،
به همین مناسبت سیلان
دم از درون رحم زن را حیض گویند؛
و در اصطلاح فقهی حیض،
خون سیاه غلیظی است که غالبا همراه با سوزش و
حرارت، هنگام
بلوغ زن از رحم وی خارج می‌شود که به تناسب
طبیعت وی در زمان‌های بعد، به صورت
عادت ماهانه درمی آید.
درباره حیض از اصطلاحات «محیض» و «قروء» در
قرآن مجید استفاده شده است.
• «و یسئلونک عن المحیض قل هو اذی فاعتزلوا النساء فی المحیض و لا تقربوهن حتی یطهرن... ؛
و از تو درباره عادت زنانه مى‌پرسند، بگو: آن نوعى
آزار و ناراحتى است. پس از (
آمیزش با) زنان در زمان عادت كناره‌گیرى نمایید و تا پاك نشوند به آنها نزدیك نشوید و چون (از عادت) پاك شدند (یا
غسل كردند) از همان جا كه خدا دستور داده با آنان آمیزش نمایید، همانا خداوند كسانى را كه زود و زیاد
توبه مى‌كنند و كسانى را كه كوشا در پاكى‌اند دوست دارد.»
در
مفردات آمده: محیض بمعنى حیض و وقت حیض و
مکان حیض است.
ابن اثیر در نهایه گفته: محیض،
مصدر و
اسم زمان و
اسم مکان و بمعنى خون حیض استعمال می‌شود.
بهتر است محیض اوّل را در
آیه بمعنى خون و محیض دوّم را بمعنى
زمان بگیریم معنى آیه چنین می‌شود؛ ترا از خون قاعدگى می‌پرسند بگو: آن یك نوع آزار است، از زنان در وقت حیض كنار شوید و با آنان مقاربت نكنید تا پاك شوند. و اگر محیض اوّل بمعنى مصدر باشد معنى چنین است ترا از قاعده بودن می‌پرسند بگو آن آزارى است... . «یسْئَلُونَكَ» نشان می‌دهد كه قاعدگى و مباشرت با زنان در آن حال مورد اختلاف و گفتگو بوده تا كار به
سئوال از آن حضرت كشیده است و ضمنا مطلب داراى اهمیت بوده تا قرآن مجید به بحث از آن پرداخته است.
• « و المطلقات یتربصن بانفسهن ثلاثة قروء...؛
و زنان
طلاق داده شده باید مدت سه پاکی (از عادت زنانه) خود را در انتظار دارند (عده نگه دارند) ...»
قروء جمع قرء است. و آن بر طهر و حیض هر دو اطلاق می‌شود، گفته‌اند آن از اضداد است ابن اثیر در نهایه می‌گوید: قُرْء از اضداد است
بر طهر اطلاق می‌شود و آن قول
شافعی و اهل
حجاز است و بر حیض اطلاق می‌شود و آن
مذهب ابوحنیفه و اهل
عراق می‌باشد، اصل‌قرء بمعنى وقت معلوم است لذا به
طهر و حیض اطلاق شده زیرا هر یكى را وقتى هست.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۲، ص۲۴۵، برگرفته از مقاله «حیض».
