حکومت به تضییق موضوع

حکومت به تضییق موضوع به معنای تضییق تعبّدی افراد موضوع دلیل محکوم توسط دلیل حاکم می‌باشد.

فهرست مندرجات

۱ - توضیح مطلب

حکومت به تضییق موضوع، به معنای نظارت دلیل حاکم، بر دلیل محکوم و تفسیر آن، از راه ایجاد تضییق تعبدی در افراد موضوع دلیل محکوم است، مانند این که مولا بگوید: «اکرم العالم» و سپس بگوید: «العالم الفاسق لیس بعالم عندی»؛ یعنی عالم فاسق را تعبداً از موضوع عالم خارج کرده و به عبد دستور می‌دهد او را در حکم جاهل قرار دهد و وقتی عالم فاسق از عنوان «العلما» موضوعاً خارج شد، حکم اکرام شامل او نمی‌گردد.
در این فرض، حکومت و تخصیص دارای یک نتیجه است؛ یعنی در هر دو باب، مدلول یکی از دو دلیل، از عموم دلیل دیگر خارج می‌گردد.

۲ - پانویس

[ویرایش]

۱.	↑ محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج۳، ص۴۳۴.
۲.	↑ مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۳، ص۲۲.
۳.	↑ مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۳، ص۵۰۴.

۳ - منبع