حکم لقطه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«
لقطه» (اشیای گمشده) (به ضم لام و فتح قاف) به معنای اعم آن هر مالی است که مالکش آن را گم کرده و در اختیارش نباشد.
تعیین و قرار دادن
جایزه، برای پیدا کردن اشیای گمشده، مشروعیت دارد.
«قالوا نفقد صواع الملک ولمن جاء به حمل بعیر وانا به زعیم؛
گفتند:
پیمانه پادشاه را! و هر کس آن را بیاورد، یک بار
شتر (غله) به او داده می‌شود و من
ضامن این (
پاداش) هستم!»
در این
آیه احتمالی است که خیلی هم بعید نیست، و آن اینکه گوینده "نفقد صواع الملک" کارمندان یوسف، و گوینده "و لمن جاء به حمل بعیر و انا به زعیم" خود
یوسف (علیه السلام) باشد، چون رئیس و
سرپرست مردم خود او بوده، و او بوده که اعطاء و منع و
ضمانت و
کفالت و
حکم، شان او بوده.
بنابراین برگشت معنای کلام به این می‌شود که: مثلا بگوییم یوسف و کارمندانش از ایشان جواب دادند، کارمندان گفته‌اند: "ما پیمانه پادشاه را گم کرده ایم"، و یوسف گفت: هر که آن را بیاورد یک بار شتر (طعام) به او می‌دهیم و من خود ضامن این قرارداد می‌شوم.
۱-جایزه تعیین کردن، از شیوه‌های قدیمی است. «و لمن جاء به حمل بعیر».
۲-جوایز باید متناسب با افراد و
زمان باشد. در زمان
قحطی بهترین جایزه، یک بار شتر غله است. «حمل بعیر».
۳-ضامن باید فرد معین و مشخصی باشد. «و انا به زعیم»
۴-ضامن باید معتبر باشد. «و انا به زعیم».
۵-ضامن گرفتن برای جلب
اطمینان، سابقه تاریخی دارد. «انا به زعیم».
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم لقطه».
