حصر حکم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

حصر حکم به اختصاص حکم به موضوعی معیّن و سلب آن از سایر اشیا اطلاق می‌شود.

---

حصر از یک نظر بر دو قسم است: ۱. حصر حکم؛ ۲. حصر موضوع .

---

هر گاه حصر در کلام به حکم برگردد، حصر حکم نامیده می‌شود. در مثال «ما جائنی القوم الا زیدا» حکم مجیء فقط برای زید اثبات و از غیر او نفی شده است.
در کتاب « فوائد الاصول » آمده است:
«ولا اشکال فی ان مثل (الاّ) یفید حصر الحکم فی المستثنی منه و اخراج المستثنی عنه بعد الاسناد».
مرحوم « محقق نائینی » معتقد است بحث ازمفهوم داشتن و یا مفهوم نداشتن حصر ، به این برمی گردد که آیا حصر، حصر حکم است و یا حصر موضوع. وی در این باره می‌گوید:
«الفصل الرابع: فی مفهوم الحصر. لایخفی ان النزاع فیه ایضا یرجع الی ان الحصر حصر للحکم او للموضوع».

---