• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسین‌خان بن محمدعلی ثمر مستوفی انصاری اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حسین‌خان بن محمدعلی ثمر مستوفی انصاری اصفهانی، شاعر ادیب و دانشمند اواخر قاجاریه در اصفهان بوده است.



میرزا حسین خان ثمر بن میرزا محمّد علی خان مستوفی انصاری اصفهانی، شاعر ادیب و دانشمند اواخر قاجاریه ملّقب به «معزّالدّین». در سال ۱۲۸۴ق در اصفهان متولّد شده [و در این شهر به تحصیل علم پرداخته و خصوصاً از میرزا علی‌رضا پرتو در ادبیات کسب فیض نمود. او ابتدا در نظام توپخانه اصفهان بوده و بعد به ژنرال آجودانی حضور ظل السّلطان منصوب شد. و در اواخر عمر انزوا اختیار نمود.
[۱] معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم الآثار، ج۷، ص۲۶۶۰-۲۶۵۶.
در شب ۲۴ جمادی الاولی سال ۱۳۴۴ق وفات یافته و در تخت فولاد نزدیک تکیه ملک و مجاور تکیه سادات میرمحمّدصادقی مدفون شد. ثمر در فنون ادب استاد بود. خط را خوش می‌نوشت و به زبان فرانسه آشنا بود.
[۲] تخت فولاد یادگار تاریخ: خطی.
]


کتب زیر از تالیفات اوست:
۱. «ترجمه تاریخ شرق اقصی» ۲. «جنگ روس و ژاپن» ۳. «ترجمه تاریخ فرانسه» ۴. «عبره النّاظرین» در تاریخ زمان ۵. «رعنا و زیبا» منظوم، مطبوع ۶. «دیوان اشعار»
[۳] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۳۸.
[۴] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۴۳۱.
[۵] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۹۹.
[۶] شیرازی اصفهانی، طرب بن هما، دیوان طرب، ص۲۴۵.
[به ضمیمه «قصائد مدایح و مراثی پرتو اصفهانی» که در سال ۱۳۰۴ق چاپ سنگی شده و بار دیگر «دیوان ثمر» به‌همت فرزندش رضا ثمر در سال ۱۳۴۷ش چاپ حروفی شده است.
وی همچنین منتخبات اشعار اسدی طوسی و فردوسی را در سال ۱۳۱۹ق فراهم آورده و به خط شکسته نستعلیق نوشته است که به شماره ۱۱۵۲۱ در کتابخانه عمومی اصفهان موجود بوده است.
[۷] فهرست عمومی اصفهان، ج۱، ص۱۵۸.

این دو بیت از اوست:
وصل شیرین مَطَلَب زانکه غم عشق رُخَش ••••• تیشه‌ اندر سَرِ فرهاد جگر خون زده است
خنک آن کو ز کف سرو قدِ لاله رخی ••••• پای سرو و لب جو باده گلگون زده است]


۱. معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم الآثار، ج۷، ص۲۶۶۰-۲۶۵۶.
۲. تخت فولاد یادگار تاریخ: خطی.
۳. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۳۸.
۴. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۴۳۱.
۵. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۹۹.
۶. شیرازی اصفهانی، طرب بن هما، دیوان طرب، ص۲۴۵.
۷. فهرست عمومی اصفهان، ج۱، ص۱۵۸.



مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۷۲۷-۷۲۸.    



جعبه ابزار