• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حبس راهنمایی‌کننده قاتل به سوی مقتول

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حبس راهنمایی‌کننده قاتل به سوی مقتول از مباحث فقهی و حقوقی و درباره حکم کسی است که قاتل را برای کشتن دیگری راهنمایی می‌کند. فقهای شیعه در کتاب‌های خود به این فرض نپرداخته‌اند اما از شافعی فقیه اهل سنت در این باره مطلبی نقل شده است.



در این باره از فقهای شیعه کسی سخن نگفته است، اما ادلّۀ تعزیر شامل این بحث نیز می‌شود و زندان تعزیری از آن جمله است، جز اینکه بگوییم: صرف راهنمایی، سبب قویی برای قتل نیست.
گاهی گفته می‌شود: چنین کاری، اعانت بر اثم است- که خود اعانت حرام است. پس برای کار حرامی که مرتکب شده تعزیر می‌شود، ولی ادّعای کلیت کبرا (هر اعانه و یاری بر گناه حرام است) تازه اوّل بحث است. (… حکم اعانت بر اثم: مادامی‌که تسبیبی در بین نباشد، مطلقا دلیلی بر حرمتش نیست).


از شافعی پرسیده شده که به نظر شما اگر مردی دیگری را راهنمایی کند تا شخص سومی را بکشد و آن راهنما می‌داند که در آینده، وی، آن شخص سوم را- اگر بر او دست یابد- خواهد کشت، آیا راهنما و قاتل، هر دو کشته می‌شوند، با عنایت به اینکه راهنما قاتل را در جایی راهنمایی کرده است که مقتول، راه گریز نداشته، آیا به نظر شما سزاوار است که راهنما مانند نگه‌دارنده (ممسک) کشته شود …؟
او در پاسخ گفته است: این مطلب درست نیست … تنها قاتل کشته و راهنما تعزیر و زندانی می‌شود.
[۲] شافعی، محمد بن ادریس، کتاب الامّ، ج۷، ص۳۳۱.
[۳] نک: ابن حزم، علی بن احمد، المحلّی، ج۱۰، ص۵۱۱، مسالۀ ۲۰۹۰، دار الآفاق الجدیده، بیروت.



۱. خویی، سید ابوالقاسم، مصباح الفقاهه، ج۱، ص۲۷۸، مکتبة الداوری، قم.    
۲. شافعی، محمد بن ادریس، کتاب الامّ، ج۷، ص۳۳۱.
۳. نک: ابن حزم، علی بن احمد، المحلّی، ج۱۰، ص۵۱۱، مسالۀ ۲۰۹۰، دار الآفاق الجدیده، بیروت.



• طبسی، نجم‌الدین، حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص۴۹-۵۰.






جعبه ابزار