مکن (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَكْن (به فتح میم و سکون کاف) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
قدرت،
اقتدار و قدرت دادن است. از مشتقات این کلمه در
نهج البلاغه، از قبيل
أَمْكَن (به فتح همزه و سکون میم)،
مَكَّن (به فتح میم و کاف و تشدید کاف)،
تَمَكُّن (به فتح تاء و میم) و غيره كه همه به معنى قدرت، اقتدار، قدرت دادن به كار مى‌روند، احتمال هست كه اصل همه از
كَون (به فتح کاف) به معنى بود و هست باشد.
مَكِين (به فتح میم و کسر کاف) به معنای داراى مكانت، منزلت و قدرت است. مواردى از مشتقات این کلمه در نهج البلاغه آمده است.
مَكْن به معنای قدرت، اقتدار و قدرت دادن است. افعالى از اين ماده مشتّقند از قبيل أَمْكَن، مَكَّن، تَمَكُّن و غيره كه همه به معنى قدرت، اقتدار، قدرت دادن به كار مى‌روند، احتمال هست كه اصل همه از «كون» به معنى بود و هست باشد.
مَكِين به معنای داراى مكانت، منزلت و قدرت است.
حضرت علی (علیه‌السّلام) به
معاویه مى‌نويسد:
«وَ يَنْدَمُ مَنْ أَمْكَنَ الشَّيْطَانَ مِنْ قِيَادِهِ فَلَمْ يُجَاذِبْهُ.» «پشيمان خواهد شد آن‌كه
شیطان را به كشيدنش امكان داد و با او منازعه نكرد.»
(شرح‌های نامه:
)
«قَرَار مَكِين» «رحم مادر است كه تمكن دارد براى تربيت نطفه و يا داراى عظمت و منزلت است.»
(شرح‌های خطبه:
)
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه،برگرفته از مقاله «مکن»، ج۲، ص۹۸۷.
