تعارض استصحاب و تخییر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

تعارض استصحاب و تخییر، تنافی میان مدلول دو اصل عملیِ استصحاب و تخییر را می‌گویند.

---

تعارض استصحاب و تخییر، از اقسام تعارض اصول عملی و به معنای تنافی مؤدای اصل استصحاب و اصل تخییر در موردی خاص است.

---

برای مثال، در روزه « یوم الشک » روزی که مشکوک است آیا آخر ماه رمضان است یا اول ماه شوال که هلال ماه شوال دیده نشده و از راه‌های شرعی هم اثبات نشده که روزه واجب است یا حرام ، حالت دوران بین محذورین برای مکلف پیش می‌آید، زیرا اگر ماه شوال باشد، روزه حرام و اگر ماه رمضان باشد، واجب است؛ در چنین مواردی، عقل به تخییر حکم می‌کند. ولی از طرف دیگر، استصحاب بقای رمضان یا عدم دخول شوال یا عدم رؤیت هلال شوال و یا بقای وجوب روزه و یا حرمت افطار ، که یک سلسله اصول موضوعی و یا حکمی، وجودی و یا عدمی است جاری می‌باشد که مؤدای آن عدم تخییر است.

---

مشهور اصولی‌ها در این مورد، استصحاب را از باب ورود ، بر اصل تخییر مقدم می‌دانند، زیرا موضوع اصل تخییر، تحیر و تردد است، و با اجرای استصحاب که حجت معتبر است تحیر از بین می‌رود و اطمینان جایگزین آن می‌شود.

---