• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احرام کعبه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



احرام کعبه نمایان شدن پوشش سفید کعبه بر اثر بالا بردن پرده آن را گویند.



بر پایه سنتی تاریخی، در اواخر ذی قعده پرده خانه خدا از چهار سو حدود یک قامت و نیم بالا زده می‌شود. در این حال، لایه زیرین و سفید پوشش کعبه نمایان می‌گردد و حالتی همانند حج گزاران احرام بسته می‌یابد که در اصطلاح به آن «احرام کعبه» می‌گویند.
[۳] سفرنامه حجاز، ص۲۳۱.
از این حالت به تشمیر کعبه نیز تعبیر می‌شود.
[۴] شفاء الغرام، ج۱، ص۲۴۶-۲۴۷.



به گفته برخی، نخستین کسی که چنین کرد، مامون عباسی بود.
[۵] مکه و مدینه، ص۶۵.
پاسداشت این سنت از آن روست که قداست پرده کعبه حفظ شود و با هجوم زائران مشتاق آسیب نبیند. در این روز، به رسم جشن، در کعبه به روی همگان گشوده می‌شد و با نصب پرده جدید در روز عید سعید قربان، کعبه از احرام خارج می‌گشت.
[۸] شفاء الغرام، ج۱، ص۲۴۷-۲۴۸.



ابن جبیر (م. ۵۴۰ق.) احرام کعبه را در روز ۲۷ ذی قعده هم زمان با روز فتح مکه گزارش کرده است.
[۹] رحلة ابن جبیر، ص۱۴۳.
[۱۰] شفاء الغرام، ج۱، ص۲۳۸.
[۱۱] شفاء الغرام، ج۱، ص۲۴۷.
فاسی (م. ۸۳۲ق.) سخن او را گزارش کرده و افزوده که پرده کعبه روز ۲۵ ذی قعده بالا می‌رود و در ۲۷ ذی قعده کارگزاران کعبه قسمتی از پرده کعبه را که بالا برده‌اند، افزون بر بخش‌هایی دیگر تا روی در کعبه را قطع می‌نمایند و در روز عید قربان نیمه بالای پرده را عوض می‌کنند.
[۱۲] شفاء الغرام، ج۱، ص۲۳۸.

فاسی احتمال داده است که دلیل بریدن نیمی از پرده کعبه به دست کارگزاران کعبه، فروش زود هنگام آن به حاجیان مصری و شامی است که معمولا در روزهای نخست ذی حجه وارد مکه می‌شدند. در گذشته شماری از حاجیان دیرتر به مکه می‌رسیدند و بی درنگ رهسپار عرفات می‌شدند و خرید بخش‌هایی از پرده کعبه را به روزهای پس از اعمال وا می‌گذاشتند و با توجه به این که پرده در روز عید قربان عوض می‌شد، آن را خریداری می‌کردند.
[۱۳] شفاء الغرام، ج۱، ص۲۳۸-۲۳۹.



رحلة ابن بطوطه: ابن بطوطه (م. ۷۷۹ق.)، رباط، آکادیمیة المملکة المغربیه، ۱۴۱۷ق؛ رحلة ابن جبیر: محمد بن احمد (م. ۶۱۴ق.)، بیروت، دار مکتبة الهلال، ۱۹۸۶م؛ سفرنامه حجاز: محمد لبیب البتونی، ترجمه: انصاری، تهران، مشعر، ۱۳۸۱ش؛ شفاء الغرام: محمد الفاسی (م. ۸۳۲ق.)، به کوشش مصطفی محمد، مکه، النهضة الحدیثه، ۱۹۹۹م؛ مکه و مدینه تصویری از توسعه و نوسازی: عبیدالله محمد امین کردی، ترجمه: صابری، تهران، مشعر، ۱۳۸۰ش.


۱. رحلة ابن جبیر، ص۱۲۸.    
۲. رحلة ابن بطوطه، ج۱، ص۴۰۴.    
۳. سفرنامه حجاز، ص۲۳۱.
۴. شفاء الغرام، ج۱، ص۲۴۶-۲۴۷.
۵. مکه و مدینه، ص۶۵.
۶. رحلة ابن جبیر، ص۱۲۸.    
۷. رحلة ابن جبیر، ص۱۲۸.    
۸. شفاء الغرام، ج۱، ص۲۴۷-۲۴۸.
۹. رحلة ابن جبیر، ص۱۴۳.
۱۰. شفاء الغرام، ج۱، ص۲۳۸.
۱۱. شفاء الغرام، ج۱، ص۲۴۷.
۱۲. شفاء الغرام، ج۱، ص۲۳۸.
۱۳. شفاء الغرام، ج۱، ص۲۳۸-۲۳۹.



دانشنامه حج و حرمین شریفین، برگرفته از مقاله «احرام کعبه»، تاریخ بازیابی ۱۴۰۰/۱/۲۸.    



جعبه ابزار