• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تشبیه استمداد (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



در سوره کهف و قصص از تشبیه استمداد جستن از دیگران به بازو استفاده شده است.



در سوره کهف استمداد جستن از دیگران به بازو تشبیه شده است:
ما اشهدتهم خلق السمـوت والارض ولا خلق انفسهم وما کنت متخذ المضلین عضدا. «(من) آنان را نه در آفرینش آسمانها و زمین به شهادت طلبیدم و نه در آفرینش خودشان و من آن نیستم که گمراهگران را همکار خود بگیرم.»

۱.۱ - دیدگاه تفسیر نمونه

چه زشت است که انسان خدای عالم و آگاه و رحیم و مهربان و فیض بخش را رها کند، و شیطان و دار و دسته اش را به جای او بپذیرد، این زشت‌ترین انتخابهاست، کدام عاقل دشمن را که از روز نخست، کمر به نابودیش بسته، و سوگند یاد کرده، بعنوان ولی و رهبر و راهنما و تکیه گاه می‌پذیرد؟! آیه بعد دلیل دیگری بر ابطال این پندار غلط اقامه می‌کند، و می‌گوید:
" ما ابلیس و فرزندانش را به هنگام آفرینش آسمانها و زمین، و حتی به هنگام آفرینش نوع خودشان، در صحنه حاضر نساختیم" (ما اشهدتهم خلق السماوات و الارض و لا خلق انفسهم).
تا از آنها در آفرینش جهان کمک بگیریم یا از اسرار خلقت آگاه و مطلع شوند.
بنا بر این کسی که هیچگونه دخالتی در آفرینش جهان و حتی نوع خود نداشته و از اسرار و رموز خلقت به هیچوجه آگاه نیست چگونه قابل ولایت یا پرستش است، و اصولا او چه قدرتی دارد، و چه نقشی می‌تواند داشته باشد، او موجودی است ضعیف و ناتوان و حتی ناآگاه از مسائل خویشتن، او چگونه می‌تواند دیگران را رهبری کند؟ و یا آنها را از مشکلات و گرفتاریها رهایی بخشد؟! و در پایان اضافه می‌کند: " من هرگز گمراه کنندگان را دستیار خود انتخاب نمی‌کنم" (و ما کنت متخذ المضلین عضدا).
یعنی آفرینش بر پایه راستی و درستی و هدایت است، موجودی که برنامه اش اضلال و افساد است در اداره این نظام، جایی نمی‌تواند داشته باشد، چرا که او درست در جهت مخالف نظام آفرینش و هستی است، او خرابکار است و ویرانگر، نه مصلح و تکامل آفرین.


در سوره قصص کمک برادر حضرت موسی به بازو تشبیه شده است:
قال سنشد عضدک باخیک ونجعل لکما سلطـنـا فلا یصلون الیکما بـایـتنا انتما و من اتبعکما الغــلبون. «فرمود به زودی بازویت را به (وسیله) برادرت نیرومند خواهیم کرد و برای شما هر دو تسلطی قرار خواهیم داد که با (وجود) آیات ما به شما دست نخواهند یافت شما و هر که شما را پیروی کند چیره خواهید بود.»

۲.۱ - کمک برادر

از آنجا که این ماموریت بسیار بزرگ و سنگین بود و موسی می‌خواست هرگز با شکست مواجه نشود این تقاضا را از خداوند بزرگ کرد.
خداوند نیز دعوت او را اجابت کرد، و به او اطمینان کافی داد و فرمود:
" ما بازوان تو را به وسیله برادرت ( هارون) محکم می‌کنیم" (قال سنشد عضدک باخیک).


۱. کهف/سوره۱۸، آیه۵۱.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۴۶۲.    
۳. قصص/سوره۲۸، آیه۳۵.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۶، ص۷۸.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۸، ص۱۰۴، برگرفته از مقاله «تشبیه استمداد».    






جعبه ابزار