• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تبلیغ ابراهیم (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) قومش را به یکتاپرستی، تقوای الهی و شکرگزاری از خداوند دعوت می‌کردند. در این مقاله آیات مرتبط با تبلیغ حضرت ابراهیم علیه‌السلام معرفی می‌شوند.



تبلیغ رسا و روشن، يگانه وظيفه ابراهیم علیه‌السلام در ميان قومش:
وإبرهيم إذ قال لقومه اعبدوا اللّه ... وما على الرّسول إلّاالبلغ المبين. برداشت فوق بر اين اساس است كه اين آيه، دنباله سخنان ابراهيم علیه‌السلام و پيروانش باشد.




۲.۱ - استدلال

[۳] به مقاله احتجاج‌های ابراهیم (قرآن) رجوع شود.


۲.۲ - انذار

ابراهيم علیه‌السلام از پيامبران هشدار دهنده به مردم:
... وأوحينآ إلى‌ إبرهيم ...• رّسلا مّبشّرين ومنذرين ....

۲.۲.۱ - انذار آزر

ابراهيم علیه‌السلام، انذاردهنده آزر از عذاب الهی:
واذكر فى الكتب إبرهيم إنّه كان صدّيقا نّبيًّا• يأبت إنّى أخاف أن يمسّك عذاب مّن الرّحمن فتكون للشّيطن وليًّا.

۲.۲.۲ - انذار قومش

هشدار ابراهيم علیه‌السلام به قوم خويش از عذاب قیامت:
وإبرهيم إذ قال لقومه اعبدوا اللّه و اتّقوه ذلكم خير لّكم إن كنتم تعلمون‌• وقال إنّما اتّخذتم مّن دون اللّه أوثنا مّودّة بينكم فى الحيوة الدّنيا ثمّ يوم القيمة يكفر بعضكم ببعض ويلعن بعضكم بعضا ومأوكم النّار وما لكم مّن نَّصرين‌ . برداشت فوق بر اين اساس است كه آيه ۲۵، ادامه كلام حضرت ابراهيم علیه‌السلام باشد.

۲.۲.۳ - انذار بت‌پرستان

تهديد بت‌پرستان از سوى ابراهيم علیه‌السلام به عذاب الهى به سبب تكذيب رسالتش:
وإبرهيم إذ قال لقومه اعبدوا اللّه و اتّقوه ذلكم خير لّكم إن كنتم تعلمون‌• وإن تكذّبوا فقد كذّب أمم مّن قبلكم ... و قال إنّما اتّخذتم مّن دون اللّه أوثنا مّودّة بينكم فى الحيوة الدّنيا ثمّ يوم القيمة يكفر بعضكم ببعض ويلعن بعضكم بعضا و مأويكم النّار وما لكم مّن نَّصرين.

۲.۳ - برانگيختن انديشه‌

شكستن بت‌ها و سالم گذاشتن بت بزرگ، عملى بيداركننده و برانگيزاننده فكر و عقل براى بت‌پرستان:
ولقد ءاتينآ إبرهيم رشده ...• فجعلهم جذذا إلّاكبيرا لَّهم لعلّهم إليه يرجعون‌• قال بل فعله كبيرهم هذا فسلوهم إن كانوا ينطقون‌• فرجعوا إلى‌ أنفسهم فقالوا إنّكم أنتم الظَّلمون‌• ثمّ نكسوا على‌ رءوسهم لقد علمت ما هؤلاء ينطقون‌• أفّ لّكم ولما تعبدون من دون اللّه أفلا تعقلون.

۲.۴ - برخورد عملى‌

••• آشكار كردن ضعف بت‌ها با شكستن آن‌ها و سالم گذاشتن بت بزرگ:
ولقد ءاتينآ إبرهيم رشده ...• فجعلهم جذذا إلّاكبيرا لَّهم لعلّهم إليه يرجعون‌• قال بل فعله كبيرهم هذا فسلوهم إن كانوا ينطقون‌• فرجعوا إلى‌ أنفسهم فقالوا إنّكم أنتم الظَّلمون‌• ثمّ نكسوا على‌ رءوسهم لقد علمت ما هؤلاء ينطقون.

••• شكستن بت‌ها براى نشان دادن عدم صلاحيّت آن‌ها براى پرستش:
وإنّ من شيعته لإبرهيم‌• إذ قال لأبيه و قومه ماذا تعبدون‌• فراغ إلى‌ ءالهتهم فقال ألا تأكلون‌• فراغ عليهم ضربا باليمين‌• فأقبلوا إليه يزفّون‌• قال أتعبدون ما تنحتون.

۲.۵ - بشارت‌

بشارت از روش‌هاى تبليغى ابراهيم علیه‌السلام:
... وأوحينآ إلى‌ إبرهيم ...• رّسلا مّبشّرين ....

۲.۶ - جدل



۲.۷ - خيرخواهى‌

خیرخواهی و توجّه دادن مردم به بهره‌مندشدنشان از اعمال دینی، از شيوه‌هاى تبليغى ابراهيم علیه‌السلام:
وإبرهيم إذ قال لقومه اعبدوا اللّه و اتّقوه ذلكم خير لّكم إن كنتم تعلمون.

۲.۸ - سرزنش‌

سرزنش قوم ابراهیم علیه‌السلام از سوى او به جرم بت‌پرستی آنان:
۱. قالوا ءأنت فعلت هذا بالهتنا يإبرهيم‌• قال أفتعبدون من دون اللّه ما لاينفعكم شيا ولايضرّكم‌• أفّ لّكم ولما تعبدون من دون اللّه أفلاتعقلون.
۲. واتل عليهم نبأ إبرهيم‌• إذ قال لأبيه وقومه ما تعبدون‌• قالوا نعبد أصناما فنظلّ لها عكفين‌• قال هل يسمعونكم إذ تدعون‌• أو ينفعونكم أو يضرّون.
۳. وإنّ من شيعته لإبرهيم‌• إذ قال لأبيه و قومه ماذا تعبدون‌• أئِفكا ءالهة دون اللّه تريدون.

۲.۹ - صراحت‌

صراحت بيان ابراهيم علیه‌السلام در گمراه خواندن آزر و بت‌پرستان:
۱. وإذ قال إبرهيم لأبيه ءازر أتتّخذ أصناما ءالهة إنّى أرك وقومك فى ضلل مّبين.
۲. ولقد ءاتينآ إبرهيم رشده ...• إذ قال لأبيه‌ وقومه ما هذه التّماثيل الّتى أنتم لها عكفون‌• قال لقد كنتم أنتم وءابآؤكم فى ضلل مّبين.
۳. واتل عليهم نبأ إبرهيم‌• إذ قال لأبيه وقومه ما تعبدون‌• قال هل يسمعونكم إذ تدعون‌• أو ينفعونكم أو يضرّون‌• قال أفرءيتم مّا كنتم تعبدون‌• أنتم وءاباؤكم الأقدمون‌• فإنّهم عدوٌّ لّى إلّاربّ العلمين.

۲.۱۰ - موعظه‌

پند ابراهيم علیه‌السلام به پدرش (عمو يا جدّ مادرى) و برحذر داشتن وى از اطاعت شیطان و بت‌پرستى:
۱. إذ قال لأبيه يأبت لم تعبد ما لايسمع ولايبصر ولايغنى عنك شيا• يأبت لاتعبد الشّيطن إنّ الشّيطن كان للرّحمن عصيًّا ....
۲. و إبرهيم إذ قال لقومه اعبدوا اللّه و اتّقوه ذلكم خير لّكم إن كنتم تعلمون‌• إنّما تعبدون من دون اللّه أوثنا وتخلقون إفكا إنّ الّذين تعبدون من دون اللّه لايملكون لكم رزقا فابتغوا عند اللّه الرّزق واعبدوه واشكروا له إليه ترجعون.

۲.۱۱ - وضوح پيام‌

روشنى پيام، از روشهاى تبليغى ابراهيم علیه‌السلام:
و إبرهيم إذ قال لقومه اعبدوا اللّه ... و ما على الرّسول إلّاالبلغ المبين. برداشت فوق بر اين اساس است كه اين آيه، ادامه سخن ابراهيم علیه‌السلام باشد.


••• استفاده ابراهیم (علیه‌السلام) از عواطف و احساسات، در تبليغ و ارشاد آزر:
يأبت إنّى قد جآءنى من العلم ما لم يأتك فاتّبعنى أهدك صرطا سويًّا.

••• برخورد دلسوزانه و محبّت‌آميز ابراهيم (علیه‌السلام) در مقام تبلیغ و ارشاد آزر:
يأبت لاتعبد الشّيطن إنّ الشّيطن كان للرّحمن عصيًّا.
يأبت إنّى أخاف أن يمسّك عذاب مّن الرّحمن فتكون للشّيطن وليًّا.
قال سلم عليك سأستغفر لك ربّى إنّه كان بى حفيًّا.
... إلّا قول إبرهيم لأبيه لأستغفرنّ لك ....




۴.۱ - تقوا

دعوت به تقوای الهی، از محورهاى تبليغاتى ابراهيم (علیه‌السلام):
وإبرهيم إذ قال لقومه اعبدوا اللّه و اتّقوه ذلكم خير لّكم إن كنتم تعلمون.

۴.۲ - توحيد عبادى‌

دعوت به توحید عبادی، از محورهاى تبليغات ابراهيم (علیه‌السلام):
و وصّى‌ بها إبرهيم بنيه ويعقوب يبنىّ إنّ اللّه اصطفى‌ لكم الدّين فلاتموتنّ إلّاوأنتم مّسلمون.
وإبرهيم إذ قال لقومه اعبدوا اللّه و اتّقوه ذلكم خير لّكم إن كنتم تعلمون.
إنّما تعبدون من دون اللّه أوثنا وتخلقون إفكا إنّ الّذين تعبدون من دون اللّه لايملكون لكم رزقا فابتغوا عند اللّه الرّزق واعبدوه واشكروا له إليه ترجعون.

۴.۳ - شكرگزاری

دعوت به شکرگزاری خداوند، از محورهاى تبليغات ابراهيم (علیه‌السلام):
وإبرهيم إذ قال لقومه ...• إنّما تعبدون من دون اللّه أوثنا ... واعبدوه واشكروا له ....


۱. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۶.    
۲. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۸.    
۳. به مقاله احتجاج‌های ابراهیم (قرآن) رجوع شود.
۴. نساء/سوره۴، آیه۱۶۳.    
۵. نساء/سوره۴، آیه۱۶۵.    
۶. مریم/سوره۱۹، آیه۴۱.    
۷. مریم/سوره۱۹، آیه۴۵.    
۸. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۶.    
۹. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۲۵.    
۱۰. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۶.    
۱۱. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۸.    
۱۲. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۲۵.    
۱۳. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵۱.    
۱۴. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵۸.    
۱۵. انبیاء/سوره۲۱، آیات۶۳-۶۵.    
۱۶. انبیاء/سوره۲۱، آیه۶۷.    
۱۷. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵۱.    
۱۸. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵۸.    
۱۹. انبیاء/سوره۲۱، آیات۶۳-۶۵.    
۲۰. صافات/سوره۳۷، آیه۸۳.    
۲۱. صافات/سوره۳۷، آیه۸۵.    
۲۲. صافات/سوره۳۷، آیه۹۱.    
۲۳. صافات/سوره۳۷، آیات۹۳-۹۵.    
۲۴. نساء/سوره۴، آیه۱۶۳.    
۲۵. نساء/سوره۴، آیه۱۶۵.    
۲۶. به مقاله احتجاج‌های ابراهیم (قرآن) رجوع شود.
۲۷. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۶.    
۲۸. انبیاء/سوره۲۱، آیه۶۲.    
۲۹. انبیاء/سوره۲۱، آیه۶۶.    
۳۰. انبیاء/سوره۲۱، آیه۶۷.    
۳۱. شعراء/سوره۲۶، آیات۶۹-۷۳.    
۳۲. صافات/سوره۳۷، آیه۸۳.    
۳۳. صافات/سوره۳۷، آیه۸۵.    
۳۴. صافات/سوره۳۷، آیه۸۶.    
۳۵. انعام/سوره۶، آیه۷۴.    
۳۶. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵۱.    
۳۷. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵۲.    
۳۸. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵۴.    
۳۹. شعراء/سوره۲۶، آیه۶۹.    
۴۰. شعراء/سوره۲۶، آیه۷۰.    
۴۱. شعراء/سوره۲۶، آیه۷۲.    
۴۲. شعراء/سوره۲۶، آیه۷۳.    
۴۳. شعراء/سوره۲۶، آیات۷۵-۷۷.    
۴۴. مریم/سوره۱۹، آیه۴۲.    
۴۵. مریم/سوره۱۹، آیه۴۴.    
۴۶. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۶.    
۴۷. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۷.    
۴۸. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۶.    
۴۹. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۸.    
۵۰. مریم/سوره۱۹، آیه۴۳.    
۵۱. مریم/سوره۱۹، آیه۴۴.    
۵۲. مریم/سوره۱۹، آیه۴۵.    
۵۳. مریم/سوره۱۹، آیه۴۷.    
۵۴. ممتحنه/سوره۶۰، آیه۴.    
۵۵. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۶.    
۵۶. بقره/سوره۲، آیه۱۳۲.    
۵۷. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۶.    
۵۸. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۷.    
۵۹. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۶.    
۶۰. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۷.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲، ص۱۰۶، برگرفته از مقاله «تبلیغ ابراهیم علیه‌السلام».    
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۳۴۷، برگرفته از مقاله «تبلیغ ابراهیم علیه‌السلام».    


رده‌های این صفحه : تبلیغ | حضرت ابراهیم | موضوعات قرآنی




جعبه ابزار