• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ملّة (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مِلَّة (به کسر میم و تشدید لام) از واژگان نهج البلاغه به معنای دين و شريعت است. این کلمه پنج بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



مِلَّة به معنای دين و شريعت است.


چنان‌كه امام علی (علیه‌السّلام) فرموده: «بَعَثَ إِلَيْهِمْ رَسُولاً، فَعَقَدَ بِمِلَّتِهِ طَاعَتَهُمْ، وَ جَمَعَ عَلَى دَعْوَتِهِ أُلْفَتَهُمْ... وَ الْتَفَّتِ الْمِلَّةُ بِهِمْ» «رسولى به سوى آن‌ها فرستاد، او به دين خودش طاعت آن‌ها را گره زد و بر دعوت خود آنها را جمع نمود، دين آن‌ها را بعد از پراكندگى جمع و متحد گردانيد.» (شرح‌های خطبه:)
و نيز حضرت فرموده: بهترين چيزی كه با آن مى‌شود به خدا پيوست ايمان به خدا و رسول اوست. «وَ كَلِمَةُ الاِْخْلاَصِ فَإِنَّهَا الْفِطْرَةُ، وَ إِقَامُ الْصَّلاَةِ فَإِنَّهَا الْمِلَّةُ» «كلمه اخلاص كه مطابق فطرت است و اقامه نماز كه همان دين است.» (شرح‌های خطبه:)
گويا اطلاق ملل و ملتها براى مردم و جماعات به اعتبار اديان و عقائد آن‌هاست چنان كه راجع به زمان جاهلیت فرموده: «وَ أهْلُ الاَْرْضِ يَوْمَئِذ مِلَلٌ مُتَفَرِّقَةٌ، وَ أَهْوَاءٌ مُنْتَشِرَةٌ» «مردم زمين داراى مذاهب پراكنده و خواسته‌هاى ضد و نقيض، و جمعيّت‌هايى متشتّت بودند.» (شرح‌های خطبه: )
و نيز حضرت فرموده: «وَ وَضَعَ الْمِلَلَ بِرَفْعِهِ» «مذاهب و ملّت‌هاى ديگر را با اعتلاى آن پايين قرار داد.» (شرح‌های خطبه: )


این کلمه پنج بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۹۳.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۴۷۴.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۷۰، خطبه ۱۹۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۷۹، خطبه ۱۹۰.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۹۸، خطبه ۱۹۲.    
۶. پیوند مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۶۵، خطبه ۱۹۲.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۸۹.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۹۳.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۴۷۴.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۳۸۹.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۷۸.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۵۱، خطبه ۱۰۹.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۲۱۵، خطبه ۱۰۸.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۶۳، خطبه ۱۱۰.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۴۱، خطبه ۱۱۰.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۲۷.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۲۹.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۶۲۳.    
۱۹. هاشمی خویی،حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۳۹۸.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۲۲۳.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵، خطبه ۱.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۱۹، خطبه ۱.    
۲۳. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۴، خطبه ۱.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۱، خطبه ۱.    
۲۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ص۴۰۶.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ص۴۰۸.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ص۲۲۹.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۱۶۱.    
۲۹. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ص۱۱۷.    
۳۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۸، خطبه ۱۹۸.    
۳۱. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۰۰، خطبه ۱۹۳.    
۳۲. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۱۴، خطبه ۱۹۸.    
۳۳. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۸۷، خطبه ۱۹۸.    
۳۴. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۰۷.    
۳۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۱۹.    
۳۶. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۶۸۸.    
۳۷. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۲، ص۲۸۷.    
۳۸. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۹۱.    
۳۹. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۷۰، خطبه ۱۹۲.    
۴۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۵۱، خطبه ۱۰۹.    
۴۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵، خطبه ۱.    
۴۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۸، خطبه ۱۹۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ملّة»، ج۲، ص۹۹۳.    






جعبه ابزار