الفوائد و الاخبار (کتاب)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

«الفوائد و الاخبار»، اثر ابو بکر محمد بن حسن بن درید ازدی ، با تحقیق و تصحیح ابراهیم صالح ، مجموعه از روایات ، در موضوعات مختلف می‌باشد که به زبان عربی و قبل از سال ۳۲۱ ق، نوشته است.

---

کتاب، با مقدمه محقق آغاز شده و مجموعا ۳۸ روایت ، در آن ذکر گردیده است که برخی از این روایات، در مورد امور دینی و برخی نیز، شعری از شاعران عرب در زمینه‌های مختلف می‌باشد. در انتخاب و ذکر روایات، ترتیب یا چینش خاصی رعایت نشده، اما سلسله سند هر یک، مفصلا بیان گردیده است. هیچ یک از کسانی که عهده دار نوشتن زندگی نامه مؤلف شده‌اند، این کتاب را جزء آثار وی، ذکر نکرده‌اند، جز ابن خیر اشبیلی که آن را تحت عنوان «ما جلبه ابو علی بغدادی من الاخبار» آورده است.

---

در روایتی که سلسله سند آن عبارت است از احمد بن عیسی العکلی، عازم ابو نعمان، حماد بن سلمه، علی بن زید، قبیصة بن مهران و ابن عباس ، چنین آمده است: « بخت نصر ، در خواب ، بتی دید که سر آن از طلا ، سینه اش از نقره ، ران هایش از مس و ساق هایش ، از سفال بود و ناگهان سنگی از آسمان به سر آن اصابت کرده و سر، سینه، ران‌ها و ساق‌های آن شکست. وی، بسیار تعجب کرده و سحره و کاهنین را احضار نموده و تعبیر آن خواب را از آنان پرسید، اما ایشان درمانده شده و نتوانستند آن را تعبیر نمایند. بخت نصر، سراغ دانیال علیه‌السّلام رفته و از وی خواهان تعبیر شد و او چنین گفت: سر آن بت، خود تو هستی، سینه‌اش، فرزند پس از تو است، ران‌ها، ملک روم بوده و ساق‌ها، ملک فارس می‌باشد که در آخر الزمان آمده و در آن ضعف و سستی پدید می‌آید و در آن هنگام، پیامبری از عرب ظهور کرده و تمام بت‌ها را در این سرزمین، در هم خواهد شکست.» محقق، سعی نموده است تا عناوینی را برای برخی از روایات، ذکر کند که برخی از آنها عبارتند از: نصیحت اعرابی ، موعظه شدن عمر بن عبد العزیز توسط حسن بصری ، وصیت اعرابی به فرزند پیرامون توحید ، مدح مهدی توسط فردی اعرابی در زندان بغداد ، دعای اعرابی در باب کعبه ، ابیاتی از ابی الاسود ، مدح خالد قسری ، ابیاتی در مورد حکمت، علت احتجاب والیان، معاویه و سیاست و... راویانی که روایاتی از ایشان در کتاب ذکر شده است، عبارتند از: عیسی بن عمر بصری ثقفی مقری نحوی ، اوس بن حجر بن عتاب ، ابو عبیده معمر بن المثنی التیمی البصری نحوی علامه، ابو بکر درید ازدی ، محمد بن سلام جمحی ، ابو بشر احمد بن عیسی عکلی ، محمد بن سعدان ساجی ، ابو عبد الرحمن محمد بن ادریس شافعی قرشی، علی بن عبد العزیز ، ابو عبید قاسم بن سلام ، ابو سعد ربعی ، محمد بن یزید بن حبیش ، عبدالله بن مبارک، ابو عمر جرمی نحوی و... از جمله ویژگی‌های کتاب، عدم ترتیب و ارتباط خاص در موضوعات، مباحث و ساختار کلی آن و نیز عدم ارائه توضیح یا تشریح روایات، می‌باشد.

---

فهرست مطالب به همراه فهرست آیات قرآنی ، قوافی شعرها، اعلام ، اقوام و گروه‌ها، اماکن ، فهارس و موضوعات مذکور در متن و نیز فهرست مصادر مورد استفاده محقق، در انتهای کتاب آمده است.

---