• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوالقاسم اسماعیل بن محمد قرشی طلحی تیمی اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوالقاسم اسماعیل بن محمد قرشی طلحی تیمی اصفهانی، از مفسّرین و محدّثین عامّه در قرن پنجم و ششم هجری در اصفهان بوده است.



حافظ ناصرالدّین ابوالقاسم اسماعیل بن محمّد بن فضل بن علیّ بن احمد بن طاهر قرشی طلحی تیمی اصفهانی، از مفسّرین و محدّثین بزرگ عامّه است. علاّمه ملاّمحمّدصالح حائری سمنانی او را شیعه دانسته است. صاحب عنوان به قوام السّنه ملقّب بوده، و به «جوزی» (چوری) شهرت داشته است که در زبان اصفهانی به معنای جوجه است. در سال ۴۵۷ق در اصفهان متولّد شد.


وی نزد بسیاری از محدّثین و دانشمندان تحصیل، و یا از آنان روایت کرد که از آن جمله‌اند: ابی‌عمرو بن منده، ابوالطیّب عبدالجبّار بن فضل کرانی، ابونصر زینبی، ابوبکر بن خلف شیرازی، عایشه ورکانیّه، مالک بانیامی.
جمعی کثیر نیز از او روایت می‌کنند که از آن جمله‌اند: سمعانی مؤلّف الانساب، محمّد بن ابی‌جعفر بن حسن خونجانی اصفهانی، قاضی ابوبکر محمّد بن حسن بن محمّد بوانی اصفهانی، ابوالقاسم بن عساکر، ابوموسی مدینی و دیگران.


وی سرانجام در عید اضحی (۱۰ ذی‌حجّه) سال ۵۳۵ق در اصفهان وفات یافت.


کتب زیر از تالیفات او است:
۱. احادیث المسلسلات؛
۲. اعراب القرآن؛
۳. الایضاح، در تفسیر، چهار جلد؛
۴. امالی، در حدیث؛
۵. التّذکره در نحو، در سی جزء؛
۶. التّرغیب و التّرهیب؛
۷. التّفسیر، به زبان اصفهانی؛
۸. الجامع الکبیر فی معالم التّفسیر؛
۹. الحجّه فی المحجّه؛
۱۰. دلائل النّبوّه، در شرح جامع صحیح بخاری؛
۱۱. السنّه؛
۱۲. سیر السّلف، در احوال صحابه و تابعین؛
۱۳. شرح جامع صحیح مسلم؛
۱۴. المعتمد، در تفسیر، ده جلد؛
۱۵. الموضح، در تفسیر، سه جلد؛
۱۶. المغازی.
[۲] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۲۸۷.
[۵] مرکز اسناد دانشگاه تهران، فهرست میکروفیلم‌های دانشگاه، ص۲۸۸.
[۶] مرکز اسناد دانشگاه تهران، فهرست میکروفیلم‌های دانشگاه، ص۲۰۵.
[۷] حسینی اشکوری، سید احمد، فهرست مرعشی، ج۷، ص۲۵۴.
[۱۰] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ذیل «اسماعیل»، ص۲۵۲۹.
[۱۱] فصیح‌خوافی، عبدالمجید عصاری، مجمل فصیحی، ج۲، ص۲۳۲.



۱. زرکلی، خیر الدین، الاعلام، ج۱، ص۳۲۳.    
۲. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۲۸۷.
۳. سبکی، تاج‌الدین، طبقات الشّافعیّه الکبری، ج۱، ص۷۹.    
۴. شمس‌الدین داودی، محمد بن علی، طبقات المفسّرین، ج۱، ص۱۱۴.    
۵. مرکز اسناد دانشگاه تهران، فهرست میکروفیلم‌های دانشگاه، ص۲۸۸.
۶. مرکز اسناد دانشگاه تهران، فهرست میکروفیلم‌های دانشگاه، ص۲۰۵.
۷. حسینی اشکوری، سید احمد، فهرست مرعشی، ج۷، ص۲۵۴.
۸. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظّنون، ج۲، صص۱۷۳۲ و ۱۹۰۴.    
۹. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظّنون، ج۲، ص۱۹۰۴.    
۱۰. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ذیل «اسماعیل»، ص۲۵۲۹.
۱۱. فصیح‌خوافی، عبدالمجید عصاری، مجمل فصیحی، ج۲، ص۲۳۲.
۱۲. یافعی، عبدالله ابن اسعد، مرآه الجنان، ج۳، ص۲۰۱.    



مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۱، ص۵۷۸.    



جعبه ابزار