• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

استعاره تهکمیه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



استعاره تهکمیه، استعمال کلام در ضد یا نقیض معنای ظاهری آن به قصد استهزا را می‌گویند.



«استعاره تهکمیه» یکی از اقسام « استعاره عنادیه » است.
«تهکم» در لغت به معنای استهزا ، و نزد دانشمندان علم بدیع ، سخنی است که در ضد معنای ظاهری اش یا نقیض آن به کار می‌رود؛ مثلا ظاهرش جدی و باطنش شوخی است، یا ظاهرش مدح و باطن آن ذم است؛ یعنی در ظاهر سخنی می‌گویند که معنای ظاهری خوبی دارد و آن را به صورت جدی و قاطع بر زبان می‌آورند، ولی در واقع و باطن، معنای استهزایی یا مزاح را اراده می‌کنند.


آیه: (... انک لانت الحلیم الرشید). این کلام را قوم شعیب برای استهزا و تمسخر به او گفتند، که منظورشان از « حلیم رشید » گمراه و سفیه بود.
[۳] ثعالبی، عبد الملک بن محمد، ۳۵۰ - ۴۲۹ ق، سرالادب فی مجاری کلام العرب، ص۱۱۳.
[۴] بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۹۴۱.



استعاره عنادیه.


۱. هود/سوره۱۱، آیه۸۷.    .
۲. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۱۵۵.    
۳. ثعالبی، عبد الملک بن محمد، ۳۵۰ - ۴۲۹ ق، سرالادب فی مجاری کلام العرب، ص۱۱۳.
۴. بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۹۴۱.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «استعاره تهکمیه».    



جعبه ابزار