استصحاب امور لغوی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

استصحاب امور لغوی، اجرای استصحاب در موضوعات لغوی است.

---

استصحاب امور لغوی استصحابی است که مستصحب آن یکی از موضوعات لغوی می‌باشد، مثل: «استصحاب عدم النقل» که هنگام شک در نقل معنای لفظی به کار می‌رود و اصل عدم نقل جاری می‌گردد و اثر مترتب بر این اصل، اثبات وضع اوّلی و معنای موضوع له کلام است. و مانند: «استصحاب عدم القرینه» که هنگام احتمال وجود قرینه به کار می‌رود و نتیجه آن این است که مراد متکلم از استعمال لفظ، معنای حقیقی است، نه معنای مجازی. و نیز مانند: «اصالت عدم تخصیص»، «اصالت عدم تقیه»، «اصالت عدم اشتراک» و غیره.
در این گونه موارد، فرقی میان استصحاب مثبت و غیر مثبت نیست، بلکه اثر، چه عقلی و چه شرعی، بر این اصول عدمی بار می‌شود، با این تفاوت که این اصول داخل در استصحاب مصطلح نیست، بلکه از اصول لفظی عقلایی است که ارزش آنها به واسطه تمسک عقلا به آنها و ایجاد ظن نوعی است.

---

در حجیت استصحاب امور لغوی اختلاف است:
برخی اعتقاد به عدم حجیت آن دارند، زیرا می‌گویند استصحاب تعبدی در امور لغوی معنا ندارد. اما گروهی دیگر استصحاب امور لغوی را حجت می‌دانند.
نویسنده کتاب «المحکم فی اصول الفقه» معتقد است در باب معنای الفاظ، ظهور عرفی حجت است و لفظ در هر معنایی ظهور داشته باشد، به آن عمل می‌شود و چون استصحاب در امور لغوی ثمره شرعی ندارد، پس استصحاب تعبدی در امور لغوی بی‌معنا است.

---