استسقای موسی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
هنگامى که
بنی اسرائیل در بیابان سوزان ، به سوى
بیت المقدس در حرکت بودند ، گرفتار
عطش سوزان و تشنگى خطرناکى شدند، و در پى پديد‌آمدن بحران كمبود
آب از موسى علیه السلام آب خواستند، و
حضرت موسی علیه السلام از خداوند برای بنی اسرائیل تقاضای آب کرد.
هنگامى که بنى اسرائیل در بیابان سوزان ، به سوى
بیت المقدس در حرکت بودند ، گرفتار
عطش سوزان و تشنگى خطرناکى شدند، و در پى پديد‌آمدن بحران كمبود
آب از موسى علیه السلام آب خواستند، و حضرت موسی علیه السلام از خداوند برای بنی اسرائیل تقاضای آب کرد :
«وإذ استسقى موسى لقومه ....»و (بخاطر بیاور) زمانى را که موسى براى قوم خویش طلب آب کرد... .
در قرآن کریم فرمان خدا به
حضرت موسی عليه السلام مبنى بر زدن عصاى خود به سنگ ، در پى استسقاى وى براى قومش چنین آمده است: «وإذ استسقى موسى لقومه فقلنا اضرب بّعصاك الحجر فانفجرت منه اثنتا عشرة عينا....»و (بخاطر بیاور) زمانى را که موسى براى قوم خویش طلب آب کرد به او دستور دادیم عصاى خود را بر
سنگ مخصوص بزن ناگاه دوازده چشمه آب از آن جوشید.
«وقطّعنـهم اثنتى عشرة أسباطا أمما وأوحينآ إلى موسى إذ استسقـلـه قومه أن اضرب بّعصاك الحجر فانبجست منه اثنتا عشرة عينا....»و آنها را به دوازده گروه که هر یک شاخهاى (از دودمان اسرائیل ) بودند تقسیم کردیم و هنگامى که موسى تقاضاى آب (براى قوم تشنه کامش در بیابان ) کرد به او
وحی فرستادیم که عصاى خود را بر سنگ بزن ناگهان دوازده چشمه از آن بیرون ریخت... .
قرآن
اجابت دعا و استسقاى موسى عليه السلام از سوى خدا را چنین بیان می فرماید:«وإذ استسقى موسى لقومه فقلنا اضرب بّعصاك الحجر فانفجرت منه اثنتا عشرة عينا...»و (بخاطر بياور) زماني را كه موسي براي قوم خويش
طلب آب كرد به او دستور داديم عصاي خود را بر سنگ مخصوص بزن ناگاه دوازده چشمه آب از آن جوشيد.
آب‌خواهى موسى عليه السلام، سرگذشتى آموزنده و
شایسته يادآورى می باشد که خداوند آنرا چنین بیان می فرماید:«وإذ استسقى موسى لقومه....»و هنگامى كه موسى براى قوم خود در پى آب برآمد....(عبارت «و إذ استسقى» عطف بر «نعمتى»،
مفعول «اذكروا» در آيه ۴۷
و مفيد نكته ياد شده است.)
جوشش
اعجاز آميز آب از سنگ با ضربه عصاى موسی عليه السلام، در پى استسقاى حضرت از خدا: «وإذ استسقى موسى لقومه فقلنا اضرب بّعصاك الحجر فانفجرت منه اثنتا عشرة عينا....» و (بخاطر بياور) زماني را كه موسي براي
قوم خويش طلب آب كرد به او دستور داديم عصاي خود را بر سنگ مخصوص بزن ناگاه دوازده چشمه آب از آن جوشيد.
خداوند به یکى دیگر از نعمتهاى مهمى که به بنى اسرائیل ارزانى داشت
اشاره کرده مى گوید: به خاطر بیاورید هنگامى که موسى در آن بیابان خشک و سوزان که بنى اسرائیل از جهت آب سخت در
مضیقه قرار داشتند) از خداوند خود براى قومش تقاضاى آب کرد. و خدا این تقاضا را قبول فرمود، چنانکه قرآن مى گوید: ما به او دستور دادیم که عصاى خود را بر آن
سنگ مخصوص بزن. ناگهان آب از آن جوشیدن گرفت و دوازده چشمه آب (درست به تعداد قبائل بنى اسرائیل ) از آن با سرعت و شدت جارى شد. هر یک از این چشمه ها به سوى
طایفه اى سرازیر گردید، به گونه اى که اسباط و قبائل بنى اسرائیل هر کدام بخوبى چشمه خود را مى شناختند.
در اینکه این سنگ چگونه سنگى بوده ، و موسى چگونه با
عصا بر آن مى زده ، و جریان آب از آن به چه صورت تحقق مى یافته ، سخن بسیار گفته اند، آنچه
قرآن دراین باره مى گوید بیش از این نیست که موسى عصاى خود را بر سنگ زد، و دوازده چشمه آب از آن جارى گردید.
بعضى از مفسران گفته اند این سنگ صخره اى بوده است در یک قسمت کوهستانى مشرف بر آن بیابان ، و تعبیر به (انبجست: بیرون آمدن آب) که در آیه ۱۶۰
سوره اعراف آمده نشان مى دهد که آب در آغاز به صورت کم از آن سنگ بیرون آمده ، سپس فزونى گرفت به حدى که هر یک از قبائل بنى اسرائیل و حیواناتى که همراهشان بود از آن سیراب گشتند، و جاى تعجب نیست که از قطعه سنگى در کوهستان چنین آبى جارى شود، ولى مسلما همه اینها با یک نحوه
اعجاز آمیخته بود.
اما اینکه جمعى گفته اند این سنگ قطعه سنگ مخصوصى بود که بنى اسرائیل آن را با خود حمل مى کردند، و هر جا نیاز به آب داشتند بر
زمین مى گذاشتند و موسى با عصاى خود بر آن مى زد و آب از آن جارى مى شد، در آیات قرآن دلیلى بر آن نیست ، هر چند در پاره از روایات اشاره اى به آن شده است .
در فصل هفدهم از سفر خروج
تورات نیز چنین مى خوانیم : و خداوند به موسى گفت در پیشاپیش قوم بگذر، و بعضى از مشایخ اسرائیل را به همراهت بگیر، و عصائى که به آن
نهر را زده بودى بدستت گرفته ، روانه شو اینک من در آنجا در برابر تو، به کوه
حوریب مى ایستیم و صخره را بزن که آب از آن جارى خواهد شد، تا قوم بنوشند و موسى در حضور مشایخ اسرائیل چنین کرد.
«وقطّعنـهم اثنتى عشرة أسباطا أمما وأوحينآ إلى موسى إذ استسقـلـه قومه أن اضرب بّعصاك الحجر فانبجست منه اثنتا عشرة عينا....» و آنها را به دوازده گروه كه هر يك شاخهاي (از دودمان اسرائيل) بودند تقسيم كرديم و هنگامي كه موسي تقاضاي آب (براي قوم تشنه كامش در
بیابان ) كرد به او وحي فرستاديم كه عصاي خود را بر سنگ بزن ناگهان دوازده چشمه از آن بيرون ريخت... .
خداوند نحوه استسقاى موسی عليه السلام، پس از گرفتار شدن
بنی‌اسرائیل به كمبود آب را چنین بیان می فرماید: «وقطّعنـهم اثنتى عشرة أسباطا أمما وأوحينآ إلى موسى إذ استسقـلـه قومه أن اضرب بّعصاك الحجر فانبجست منه اثنتا عشرة عينا ... » و آنها را به دوازده گروه كه هر يك شاخهاي (از دودمان
اسرائیل ) بودند تقسيم كرديم و هنگامي كه موسي تقاضاي آب (براي قوم تشنه كامش در بيابان) كرد به او وحي فرستاديم كه عصاي خود را بر سنگ بزن ناگهان دوازده
چشمه از آن بيرون ريخت ... .
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۱۲۹، برگرفته از مقاله «استسقای موسی».
