اختلاف اعراب و اعجام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اختلاف اعراب و اعجام یکی از
اصطلاحات به‌کار رفته در
علم منطق بوده و به معنای اختلاف در اعراب و نقطه‌گذاری بوده و یکی از اسباب
مغالطه لفظ مفرد است.
در عربی با تغییر
اعراب کلمات، معنای جمله تغییر می‌کند؛ مانند آیه شریفه «انّ الله بریءٌ مِنَ المُشرکین و رسولُه؛
خداوند و پيامبرش از مشركان بيزارند!» اگر «رسول» مجرور خوانده شود عطف بر «مشرکین» شده، معنا غلط خواهد شد و مثل آنکه «غلامٌ حسنٌ» صفت و موصوف است و «غلامُ حسنٍ» مضاف و مضافٌ‌الیه است. اکنون اگر بدون اعراب باشد محتمل است که حسن، مضافٌ‌الیه غلام باشد و محتمل است که صفت غلام باشد.
اختلاف در نقطه‌گذاری، مثل لفظ «سبعین» که با جابه‌جایی نقطه به «تسعین» تبدیل می‌شود. مغالطه ناشی از اختلاف احوال و عوارض غیر اعلالی، از قبیل: اختلاف حرکات و سکون و نقطه‌گذاری را مغالطه اعراب و اعجام می‌گویند. مغالطه به سبب اعراب کلمه در لغت فارسی منتفی است، اما مغالطه مربوط به نقطه‌گذاری یا اهمال و ابهام، در
لغت فارسی و
عربی مشترک است.
اختلاف در نقطه‌گذاری، مثل لفظ «سبعین» که با جابه‌جایی نقطه به «تسعین» تبدیل می‌شود. مغالطه ناشی از اختلاف احوال و عوارض غیر اعلالی، از قبیل: اختلاف حرکات و سکون و نقطه‌گذاری را مغالطه اعراب و اعجام می‌گویند. مغالطه به سبب اعراب کلمه در لغت فارسی منتفی است، اما مغالطه مربوط به نقطه‌گذاری یا اهمال و ابهام، در لغت فارسی و عربی مشترک است.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «اختلاف اعراب و اعجام»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۰/۲۷.
