• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حذف اختزال

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حذف اختزال به حذف یک یا چند کلمه از کلام اطلاق می‌شود.



«حذف اختزال» از اقسام ایجاز حذف است. «اختزال» در لغت به معنای جدا شدن و قطع کردن است، و در اصطلاح اهل معانی، به حذف یک کلمه یا بیشتر از آن «حذف اختزال» می‌گویند؛ چه آن کلمه اسم باشد یا فعل یا حرف .


حذف اختزال در قرآن مصادیق فراوان دارد که برای حذف هریک از اسم، فعل و حرف، یک مثال بیان می‌شود:
حذف اسم: (حرمت علیکم امهاتکم) ؛ یعنی «حرمت علیکم نکاح امهاتکم».
حذف فعل: (وقیل للذین اتقوا ماذا انزل ربکم قالوا خیرا) ؛ یعنی «قالوا انزل خیرا».
حذف حرف: (ولا تعزموا عقدة النکاح) ؛ یعنی «علی عقدة النکاح».
مثال حذف بیشتر از یک کلمه: (فانها من تقوی القلوب) ؛ یعنی «فان تعظیمها من افعال ذوی تقوی القلوب».
[۷] معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۵، ص۳۸۶.
[۸] بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۲۳۰.
[۹] کمالی دزفولی، علی، ۱۲۹۲ -، قرآن ثقل اکبر، ص۲۴۶.



ایجاز حذف .


۱. نساء/سوره۴، آیه۲۳.    
۲. نحل/سوره۱۶، آیه۳۰.    
۳. بقره/سوره۲، آیه۲۳۵.    
۴. حج/سوره۲۲، آیه۳۲.    
۵. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۳، ص۱۳۴.    
۶. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۲۰۶.    
۷. معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۵، ص۳۸۶.
۸. بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۲۳۰.
۹. کمالی دزفولی، علی، ۱۲۹۲ -، قرآن ثقل اکبر، ص۲۴۶.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«حذف اختزال».    



جعبه ابزار