• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوالعباس احمد بن ابراهیم ضبی اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوالعباس احمد بن ابراهیم ضبی اصفهانی، شاعر، ادیب و دانشمند قرن چهارم هجری در اصفهان بوده است.



ابوالعبّاس احمد بن ابراهیم ضبّی، ملقّب به «کافی الاوحد»، شاعر، ادیب و دانشمند قرن چهارم هجری. وی از صاحبان و پرورش یافتگان صاحب بن عبّاد بود، و صاحب به او اعتقاد تامّ و تمام داشت، و پس از وفات صاحب، این ابوالعبّاس بود که بر جنازه استاد، نماز گزارد. در سال ۳۸۵ق پس از وفات صاحب بن عبّاد به شراکت ابوعلی خطیر اصفهانی وزارت فخرالدّوله دیلمی را برعهده گرفت. پس از مرگ فخرالدّوله وزارت مجدالدّوله پسر او را نیز عهده‌دار بود تا این که سیّده، مادر مجدالدّوله او را به مسموم کردن برادر متّهم ساخت، و دویست هزار دینار برای مراسم تعزیت و سوگواری مطالبه نمود. ابوالعبّاس به ناچار به بدرالدّین حسنویه امیر جبال پناه برد، و در سال ۳۹۲ در بروجرود وفات یافت. پسرش سعد بن احمد جنازه پدر را به کربلا برد، و با مساعی شریف ابواحمد (پدر شریف رضی) در آن آستان متبرّک در خاک آرمید. ابوالعبّاس ضبّی مردی نیکوکار و فرهنگ‌دوست بود، و آثار خیریّه بسیار از خود به جای نهاد. مافرّوخی اشاره می‌کند که ابوالعبّاس ضبّی کتابخانه‌ای ارزشمند در مسجد عتیق اصفهان بنا کرد که حاوی هزاران نسخه نفیس ادبی، فقهی، حدیثی، فلسفی، ریاضی، هیات، منطق، تاریخ و علوم طبیعی بود، و آن را وقف فضلاء و دانشمندان نموده بود. فهرستی که از کتاب‌های کتابخانه فراهم شده بود، بالغ بر سه جلد ضخیم می‌شد. متاسّفانه در سال ۵۱۵ق فداییان اسماعیلی، مسجد جامع اصفهان را به آتش کشیدند، و آن کتابخانه بزرگ، با هزاران کتاب نفیس موجود در مخزن آن را در آتش کینه خود سوختند. وی در سرودن اشعار عربی از اساتید ارجمند عهد خود بوده، و در غزل و قصیده، اشعاری شیوا می‌سروده است. او اشعاری در مدح ائمّه شیعه دارد، و در کتاب الغدیر نمونه‌ای از غدیریّه او را آورده است.
[۳] ترجمه مافرّوخی اصفهانی، مفضّل بن سعد، محاسن اصفهان، ص۶۳.
[۷] رفیعی مهرآبادی، ابوالقاسم و دیگران، دائره المعارف تشیّع، ج۱، ص۴۱۹.
[۸] فقیه ‌ایمانی، مهدی، تاریخ تشیّع اصفهان، ص۲۴۵.
[۹] سپنتا، عبدالحسين، تاریخچه اوقاف اصفهان، ص۳۴.



۱. ثعالبی، عبدالملک بن محمد، یتیمه الدّهر، ج۳، ص۳۳۹.    
۲. ثعالبی، عبدالملک بن محمد، یتیمه الدّهر، ج۱، ص۶۳.    
۳. ترجمه مافرّوخی اصفهانی، مفضّل بن سعد، محاسن اصفهان، ص۶۳.
۴. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج۹، ص۶۲۵.    
۵. علامه امینی، عبدالحسین، الغدیر، ج۴، ص۱۰۱-۱۱۰.    
۶. یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۱۷۵.    
۷. رفیعی مهرآبادی، ابوالقاسم و دیگران، دائره المعارف تشیّع، ج۱، ص۴۱۹.
۸. فقیه ‌ایمانی، مهدی، تاریخ تشیّع اصفهان، ص۲۴۵.
۹. سپنتا، عبدالحسين، تاریخچه اوقاف اصفهان، ص۳۴.



مهدوی، سید مصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۱، ص۲۹۳.    



جعبه ابزار