احد - به فتح الف (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أَحَد (به فتح الف و حاء) از مفردات
نهج البلاغه به معنای یکی در مقابل دو و سه و ... میباشد. در
قرآن کریم و بیان
امیرالمؤمنین (علیهالسلام) به همین معانی استعمال شده است.
أَحَد گاهی اسم است به معنی «یکی» در مقابل دو و سه و ... دیگر آنکه وصف آید به معنی بیهمتا و بینظیر و آن وقت فقط در باری تعالی به کار میرود.
مثل: «انّ الله بعث محمدا (صلیاللهعلیهواله) و لیس احد من العرب یقرء کتابا؛
خداوند
محمد (صلیاللهعلیهواله) را
مبعوث کرد در حالیکه کسی از عرب کتابی نمیخواند و خواندن بلد نبود.» نکره اگر در سیاق نفی باشد افادهی عموم میکند، چنانکه در کلام بالا مشاهده میشود.
مؤنّث احد «احدی» است: «المؤمن ینتظر من الله احدی الحسنین امّا داعی اللّه فما عند الله خیر له و امّا رزق اللّه فاذا هو ذو اهل و مال»
جمع آن، آحاد است که فقط یکبار در «نهج البلاغه» دیده میشود.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اَحَد»، ص۲۸.