• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

گواهی تدریس علامه مجلسی به نصیری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



نحوه تکثیر کتاب‌های علمی، تدریس و مصون نگهداشتن آن‌ها از جعل و تحریف، یکی از مهمترین دغدغه‌های دانشمندان دینی بوده است. آن‌ها برای این منظور، از روشی استفاده نموده‌اند که در اصطلاح کتابشناسی به آن "بلاغ" یا "انها" گفته می‌شود. بلاغ دستخطی از استاد بود که در نسخه نوشته می‌شد و به‌وسیله آن گواهی، شرکت شاگرد در درس را تایید می‌گردید و ضمناً صحّت نسخه نیز تایید می‌گشت؛ بنابراین "بلاغ" هم گواهی تحصیلی بود و هم نشان صحّت نسخه به‌شمار می‌رفت.
اساتید در هر نسخه علامت بلاغ‌های متعددی می‌نوشتند و در پایان نسخه یا پایان بخش‌های کتاب در ضمن بلاغ‌ها برای شاگرد اجازه نقل حدیث و روایت را به‌نحو عموم یا درباره آن اثر یا آثاری خاص صادر می‌کرد که این اجازه گواهی علمی برای آن شاگرد در اعتبار روایت‌ها و استنادهایش به شمار می‌آمد. در این مقاله گواهی درسی علّامه مجلسی برای شاگردش محمدابراهیم نصیری بررسی می‌شود.



اوّلین گواهی درسی از علّامه مجلسی که تاکنون شناخته شده، متعلق به سال ۱۰۶۴ق است. این گواهی را علّامه مجلسی بعد از اتمام تدریس اصول کافی، در پایان نسخه‌ای از آن، برای شاگردش محمّدابراهیم نصیری در ربیع الثانی ۱۰۶۴ق نوشته است. بر اساس این گواهی علّامه در بیست و هفت ‌سالگی به تدریس کتاب کافی مرحوم کلینی اشتغال داشته است. این نسخه در کتابخانه ملّی تبریز به شماره ۳۰۷۴ نگهداری می‌شود.
[۱] فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه ملّی تبریز، ج۱، ص۸۴.



متن گواهی چنین است: «بسم الله الرحمن الرحیم انهاه المولی الاوّلی الفاضل الذکی الالمعی میرزا محمّد ابراهیم النصیری ایده الله تعالی، قراءة و تصحیحا و تدقیقا فی مجالس آخرها بعض ایام شهر ربیع الثانی من شهور سنة اربع و ستین بعد الالف من الهجرة و اجزت له دام عزه ان یروی عنی کل ما صحّت لی روایته واجازته بحق روایتی و اجازتی عن مشایخی و اسلافی رضوان الله علیهم. و کتب القاصر الخاسر ابن محمّد تقی محمّد المدعو بباقر عفی الله عنهما، حامدا مصلیاً مسلماً.»


۱. فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه ملّی تبریز، ج۱، ص۸۴.
۲. حسینی اشکوری، احمد بن‌ علی، اجازات الحدیث، ص۱۵۰.    



صدرایی خویی، علی، مجله حدیث حوزه، برگرفته از مقاله «شانزده گواهی تدریس از علّامه مجلسی»، سال‌ اوّل، شماره یک، زمستان ۱۳۸۹.    






جعبه ابزار