• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن سلام جمحی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




ابوعبدالله محمد بن سلام بن عبیدالله جمحی (۱۵۰-۲۳۱ق)، از دانشمندان و عالمان به تاریخ گذشتگان، روایتگر، ادیب، شعرشناس و لغت‌دان قرن سوم هجری قمری در بغداد بود.



ابوعبدالله محمد بن سلام بن عبیدالله جمحی بصری، اهل بصره و از موالیان قدامة بن مظعون جمحی بود و در سال ۱۵۰ق چشم به جهان گشود. او بعدها به بغداد کوچید و تا آخر عمر در آنجا زیست. جمحی از دانشمندان و عالمان به تاریخ گذشتگان، روایتگر، ادیب، شعرشناس و لغت‌دان بود و نزد حماد بن سلمه و مبارک بن فضّاله دانش آموخت. از کسانی چون ابان بن عثمان احمر بجلی، عبدالقادر بن سری و سلمة بن محارب مطالبی نقل کرده است.


می‌گویند که وی متهم به قدریّه بوده و به اعتقادات این گروه گرایش داشته است. در عین‌حال وی را فردی صدوق خوانده‌اند. کسانی چون احمد بن ابی خیثمه، عبدالله بن احمد بن حنبل و ابوالعباس ثعلب از وی مطالبی اخذ و روایت کرده‌اند.


جمحی آثار و تالیفاتی داشته که عبارت‌اند از:
بیوتات العرب، طبقات الشعراء، الجاهلین، طبقات الشعراء الاسلامیین، الفاضل فی ملح الاخبار و الاشعار، الحلاب و اجراء الخیل و غریب القرآن.


وی سرانجام به سال ۲۳۱ق یا ۲۳۲ق در بغداد و به نقلی در بصره درگذشت.


۱. ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۷، ص۲۷۸.    
۲. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۴۶.    
۳. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۵، ص۳۲۷.    
۴. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۳، ص۳۲۷.    
۵. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۷، ص۲۶.    
۶. ابوالبرکات انباری، عبدالرحمن بن محمد، نزهة الالباء، ص۱۲۵.    
۷. داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۲، ص۱۵۶.    
۸. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۴۱.    
۹. وکیع ضبی، محمد بن خلف، اخبار القضاة، ج۱ ص۲۹۴.    
۱۰. وکیع ضبی، محمد بن خلف، اخبار القضاة، ج۱ ص۳۴۶.    
۱۱. وکیع ضبی، محمد بن خلف، اخبار القضاة، ج۱ ص۳۵۷.    
۱۲. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۳، ص۳۲۷.    
۱۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۷ص۳۲۳.    
۱۴. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۴۳.    
۱۵. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۴۱.    
۱۶. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۴۰۱.    
۱۷. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱ ص۱۱۵.    
۱۸. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۲، ص۲۶۰.    
۱۹. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۳، ص۱۴۲.    
۲۰. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۸۲.    
۲۱. ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۳ ص۵۶۷.    
۲۲. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳ ص۹۶.    
۲۳. علم‌الهدی، سید مرتضی، الامالی، ج۱ ص۲۳۴.    
۲۴. علم‌الهدی، سید مرتضی، الامالی، ج۱ ص۲۷۸.    
۲۵. علم‌الهدی، سید مرتضی، الامالی، ج۱ ص۳۲۳.    
۲۶. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۷، ص۲۶.    
۲۷. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۰، ص۳۰۸.    
۲۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۴۱.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۸۳-۶۸۴، برگرفته از مقاله «محمد جمحی».






جعبه ابزار