• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آیه ۳۳ زمر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آیه ۳۳ زمر، از آیات نازل شده در شان حضرت علی علیه‌السّلام است.



به آیه ۳۳ سوره زمر «آیه صدق» می‌گویند: (و الذی جاء بالصدق و صدق به اولئک هم المتقون)؛ «اما کسی که سخن صدق بیاورد و کسی که آن را تصدیق کند آنها پرهیزگارانند».


در این آیه پرهیزکار واقعی کسی دانسته شده که سخن صدق و حق را بیاورد، و کسی که آن را تصدیق کند. در بعضی از روایات که از منابع اهل بیت علیهم‌السّلام نقل شده عبارت «و الذی جاء بالصدق» به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، و جمله «و صدق به» به علی علیه‌السّلام تفسیر شده است، ولی البته منظور از آن بسیاری از مفسران اسلام اعم از شیعه و اهل سنت این روایت را در تفسیر آیه نقل کرده‌اند که منظور از «الذی جاء بالصدق» پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است و منظور از «صدق به» علی علیه‌السّلام می‌باشد.


طبرسی در مجمع البیان، و ابو الفتوح رازی در تفسیر روح الجنان آن را از ائمه اهل بیت نقل کرده‌اند، اما جمعی از علما و مفسران اهل سنت آن را از ابو هریره از پیغمبر گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم یا از طرق دیگر روایت کرده‌اند، از جمله: علامه ابن مغازلی در مناقب، علامه گنجی در کفایة الطالب، قرطبی مفسر معروف در تفسیرش، علامه سیوطی در الدر المنثور و همچنین آلوسی در روح المعانی. البته هر چند بدون شک علی علیه‌السّلام در میان پیروان و تصدیق کنندگان پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در صف مقدم جای دارد و نخستین صدیق است، اما این گونه تفسیرها برای بیان مصداق‌های روشن می‌باشد، زیرا جمله «اولئک هم المتقون» دلیل بر عمومیت آیه است.


احدی از علمای اسلام منکر این واقعیت نیست که علی علیه‌السّلام از میان مردان نخستین کسی بود که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم را تصدیق کرد، تنها خرده گیری که از ناحیه بعضی شده این است که می‌گویند او در زمانی ایمان آورد که ۱۰ یا ۱۲ ساله بود و اسلام او در آن زمان رسمیت نداشت! ولی این سخن بسیار عجیب به نظر می‌رسد، زیرا چگونه چنین چیزی صحیح است با اینکه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم اسلام او را پذیرفت، و او را وزیر و وصی خود خطاب کرد، و در کلمات پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به صورت مکرر از او به عنوان «اول المؤمنین» یا «اولکم اسلاما» یاد شده است.
[۴] طبرسی، فضل بن حسن، ۴۶۸ - ۵۴۸ق، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۸، ص۷۷۷.



۱. زمر/سوره۳۹، آیه۳۳.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۴۵۱.    
۳. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، ج۷، ص۲۲۸.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، ۴۶۸ - ۵۴۸ق، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۸، ص۷۷۷.
۵. حویزی، عبد علی بن جمعه، - ۱۱۱۲ق، تفسیرنورالثقلین، ج۴، ص۴۸۶.    
۶. طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۷، ص۲۶۰.    
۷. قمی، علی بن ابراهیم، - ۳۲۹ق، تفسیرالقمی، ج۲، ص۲۴۹.    



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیه ۰۳۳ زمر».    



جعبه ابزار