• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آیات مدنی در سور مکی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آیاتی مدنی که در سوره های مکی هستند را آیات مدنی در سور مکی گویند.



دانشمندان اسلامی، سوره های قرآن را به لحاظ در برگرفتن آیات مکی و یا مدنی بر چهار دسته تقسیم نموده اند:
الف - سوره های مکی خالص، یعنى تمام آیات آن مکی است ؛
ب - سوره های مدنی خالص؛
ج- سوره هاى مکى که مشتمل بر چند آیه مدنی است ؛
د - سوره هاى مدنى که مشتمل بر چند آیه مکى است.
از این رو، در برخى از سوره هاى مدنی، آیات مکى نیز گنجانده شده اند.


گفتنى است که چینش آیات در سوره ها به دستور پیامبر (ص) و در زمان خود آن حضرت صورت پذیرفته است ؛


درباره ترتیب و چینش سوره ها کنار هم دیگر، بین دانشمندان علوم قرآنی و مفسران گفت و گو است ؛ بنابراین، چون ترتیب آیات و گنجاندن آن ها در یک سوره، به دستور پیامبر اکرم (ص) بوده است، خود ایشان نیز روى علل و مصالحی، برخى از آیات مکی را در سوره هاى مدنى و به عکس جا داده اند.


در اینجا شماره و فهرست آیات مدنی در سوره هاى مکى را بر حسب تتبع و تحقیق "جلال الدین سیوطی" در کتاب الاتقان، برمى شماریم:
۱ - آیات ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۹۰، ۹۱، ۱۱۴، ۱۵۱، ۱۵۲ و ۱۵۳ سوره انعام؛ "ابن حصار" گفته این آیات، از آیات مدنى است که در سوره انعام که مکى است جاى گرفته است .
۲ - آیات ۱۶۳ تا ۱۷۲ سوره اعراف ؛
۳ - آیات ۴۰، ۹۴ و ۹۵ یونس؛
۴ - آیات ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۷ و ۱۱۴ سوره هود؛
۵ - آیات ۲۸ و ۲۹ سوره ابراهیم؛
۶ - آیات ۲۴ و ۸۷ سوره حجر؛
۷ - آیات ۱۲۶، ۱۲۷ و ۱۲۸ سوره نحل؛
۸ - آیات ۷۳ تا ۸۱ و ۸۸ و ۱۰۷ سوره اسراء؛
۹ - آیات ۱ تا ۸ و ۲۸ و ۱۰۷ سوره کهف ؛
۱۰ - آیه ۷۱ سوره مریم؛
۱۱ - آیه ۱۳۰ سوره طه؛
۱۲ - آیه ۴۴ سوره انبیاء؛
۱۳ - آیات ۶۴ تا ۷۷ سوره مؤمنون؛
۱۴ - آیات ۱۹۷، ۲۲۴ تا ۲۲۷ سوره شعراء؛
۱۴ - آیات ۶۸ تا ۷۰ سوره فرقان؛
۱۵ - آیات ۵۲ تا ۵۵ و ۸۵ سوره قصص؛
۱۶ - آیات ۱ تا ۱۱ و ۶۰ سوره عنکبوت ؛
۱۷ - آیات ۲۷ تا ۲۹ سوره لقمان؛
۱۸ - آیات ۱۶، ۱۸ تا ۲۰ سجده؛
۱۹ - آیه ۶۰ سوره سباء؛
۲۰ - آیات ۱۲ و ۴۷ سوره یس؛
۲۱ - آیات ۱۰، ۲۳، ۵۳ تا ۵۵ سوره زمر؛
۲۲ - آیات ۵۶ و ۵۷ سوره مؤمن؛
۲۳ - آیات ۲۷، ۳۹ و ۴۱ سوره شوری؛
۲۴ - آیه ۴۵ سوره زخرف ؛
۲۵ - آیه ۱۴ سوره جاثیه؛
۲۶ - آیات ۱۰، ۱۵ و ۳۵ سوره احقاف ؛
۲۷ - آیه ۳۸ ق؛ آیات ۳۲ تا ۴۰ سوره نجم؛
۲۸ - آیات ۴۵، ۵۴ و ۵۵ سوره قمر؛ آیه ۲۹ سوره الرحمن؛
۲۹ - آیات ۳۹، ۴۰ و ۷۵ تا ۸۲ سوره واقعه؛
۳۰ - آیه آخر سوره حدید؛
۳۱ - "ابن عباس" سه آیه از آیات سوره ملک را مدنى دانسته است، ولى شماره هاى آن را بیان نکرده است ؛
۳۲ - آیات ۱۷ تا ۳۳، ۴۸ تا ۵۰ سوره قلم؛
۳۳ - آیات ۱۰، ۱۱ و ۲۰ سوره مزمل؛
۳۴ - آیه ۴۸ سوره مرسلات ؛
۳۵ - آیات ۱ تا ۶ سوره مطففین؛
۳۶ - آیه یک سوره لیل.


گفتنى است که بسیارى از این اعداد و ارقام محل اختلاف است. و گاهى تنها یک نفر طرفدار دارد. و برخى نیز از دیدگاه هاى نادر است.


سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فى علوم القرآن، ج۱، ص۳۶.
سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فى علوم القرآن، ج۱، ۵۶-۶۷.
جمعی از محققان، مجله رسالة القرآن فصلنامه، ش ۱۲، ص۴۳.
معرفت، محمد هادی، التمهید فى علوم القرآن، ج۱، ص۱۶۹-۲۲۵.


مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.    






جعبه ابزار