• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آل جماز

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آل‌جماز، خاندانی از سادات حسینی حاکم بر مدینه منوره که از نیمه دوم سده هشتم آغاز و حدود یک سده ادامه یافت.



حکومت آنان بر مدینه از نیمه دوم سده هشتم ق. آغاز شد و حدود یک سده ادامه یافت. نسب ایشان به شریف جماز بن منصور بن جماز بن شیحه حسینی می‌رسد.
[۱] یمانی، احمد زکی، موسوعة مکة المکرمه، ج۱، ص۱۳۴.


۱.۱ - حکمرانی جماز

جماز به منزله سرسلسله این خاندان در ۱۱ ربیع الآخر سال۶۵۹ق. حکمرانی مدینه را عهده‌دار شد و به سال ۷۰۴ق. درگذشت.
[۲] یمانی، احمد زکی، المدینة المنوره، ص۳۱-۳۲.
شفیع، علی و هبه فرزندان او بودند که تبارشان به ترتیب به آل‌شفیع، آل‌ابی‌الظهور و آل‌هبه شهرت یافتند.
[۳] یمانی، احمد زکی، موسوعة مکة المکرمه، ج۱، ص۱۳۴.



برخی از امیران این سلسله اشراف عبارتند از: هبة بن جماز (۷۷۳ـ۷۸۲ق.) که سبب حکمرانی او تغییر مذهب از امامی به شافعی دانسته شده است،
[۴] فیروزآبادی، محمد، المغانم المطابه، ج۳، ص۱۳۱۱.
هیازع (۷۸۹ق.)، عریر بن هیازع (۸۱۵ق.)، حشرم بن دوغان بن جعفر بن هبه (۸۲۸ق.) و حیدرة بن دوغان (۸۲۹ـ۸۳۲ق.)، سلیمان بن عریر (۸۴۲ق.)، جماز بن هبه (۸۷۳ق.) و قسیطل بن سلیمان بن هبه (۸۸۳ق.).
[۵] یمانی، احمد زکی، موسوعة مکة المکرمه، ج۱، ص۱۳۵.


۲.۱ - قاسم بن منصور

از دیگر کسانی که از آل‌جماز به حکمرانی مدینه رسیدند، می‌توان از قاسم بن منصور جماز یاد کرد. وی به سال ۷۲۸ق. به حکمرانی مدینه رسید و پس از درگذشت او، برادرش به حکمرانی دست یافت.

۲.۲ - ماجد بن مقبل

نیز از نسل مقبل بن جماز بن شیحه، حکمران مدینه (مقتول در۷۰۹ق.)
[۸] فیروزآبادی، محمد، المغانم المطابه، ج۳، ص۱۱۸۴.
[۹] فیروزآبادی، محمد، المغانم المطابه، ج۳، ص۱۲۲۳.
ماجد بن مقبل حکمرانی مدینه را به جای عمویش منصور بن جماز عهده‌دار گشت و به سال ۷۱۷ق. کشته شد.

۲.۳ - محمد بن مقبل

از حکمرانی محمد بن مقبل، آگاهی در دست نیست. تبارش در حله عراق ساکن گشتندو با عنوان شرفا شناخته می‌شدند. برخی از آنان به شوشتر و پیرامون آن کوچ کردند و در مدینه در پایان سده ۱۱ق. کسی از آنان باقی نماند.
[۱۳] یمانی، احمد زکی، موسوعة مکة المکرمه، ج۱، ص۱۶۹.



۱. یمانی، احمد زکی، موسوعة مکة المکرمه، ج۱، ص۱۳۴.
۲. یمانی، احمد زکی، المدینة المنوره، ص۳۱-۳۲.
۳. یمانی، احمد زکی، موسوعة مکة المکرمه، ج۱، ص۱۳۴.
۴. فیروزآبادی، محمد، المغانم المطابه، ج۳، ص۱۳۱۱.
۵. یمانی، احمد زکی، موسوعة مکة المکرمه، ج۱، ص۱۳۵.
۶. سخاوی، شمس‌الدین، التحفة اللطیفه، ج۲، ص۳۷۸.    
۷. عسقلانی، ابن‌حجر، الدرر الکامنه، ج۶، ص۱۱۸.    
۸. فیروزآبادی، محمد، المغانم المطابه، ج۳، ص۱۱۸۴.
۹. فیروزآبادی، محمد، المغانم المطابه، ج۳، ص۱۲۲۳.
۱۰. قلقشندی، احمد بن علی، صبح الاعشی، ج۴، ص۳۰۵.    
۱۱. سخاوی، شمس‌الدین، التحفة اللطیفه، ج۲، ص۳۹۱.    
۱۲. ابن عنبه، عمدة الطالب، ص۳۳۸.    
۱۳. یمانی، احمد زکی، موسوعة مکة المکرمه، ج۱، ص۱۶۹.



حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله «اشراف حسینی».    






جعبه ابزار