آلت (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آلت یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای وسیله و سبب می‌باشد که
حضرت علی (علیه‌السلام) در موارد گوناگونی در خصوص کار
خداوند، قابل شمارش نبودن خداوند و ... از این واژه استفاده نموده است.
آلت به معنای وسیله و
سبب آمده است.
این لفظ به صورت مفرد پنج بار و به‌صورت لفظ جمع (آلات) یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است. لذا آن حضرت (علیه‌السلام) در رابطه با کار خداوند فرموده: «فاعل لا بمعنی الحرکات و الآلة؛
کار خداوند مانند موجودات مادی به وسیله حرکت اعضاء و به وسیله ابزار کار نیست بلکه به طور
مشیّت است.» که
قرآن کریم نیز در این خصوص تصریح دارد: «اِنَّما قَوْلُنا لِشَیْ‌ءٍ اِذا اَرَدْناهُ اَنْ نَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ.»
همچنین آن حضرت (علیه‌السلام) در بیانی دیگر فرموده است: «آلة الریاسة سعة الصدر.»
امام (علیه‌السلام) درباره حق تعالی فرموده است: «و لا یحسب بعدّ و انما تحّد الادوات انفسها و تشیر الالات الی نظائرها؛
خدا با شمارش حساب نمی‌شود، ادوات فقط خود را تعریف توانند کرد نه خدا را و وسائل فقط به خود اشاره توانند کرد و نه به خدا.» در این خصوص باید رجوع شود به لفظ «
اللّه».
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «آلت»، ص۱۰۳.
