• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آخرین آیه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آخرین آیه در مدینه نازل شده و مدنی است. در خصوص آخرین آیه آرا و نظرات مختلفی از دانشمندان علوم قرآنی و مفسران قرآن وجود دارد که به نظر می‌رسد آخرین آیه همان آیه اکمال دین اسن که در "حجّة الوداع" نازل شده است؛ زیرا این آیه، اکمال دین و پایان کار وحی را اعلام می‌کند.



درباره تعیین آخرین آیه‌ای که نازل شده است، آرا و اقوال زیر از دانشمندان علوم قرآنی و مفسران قرآن وجود دارد.

۱.۱ - سوره بقره

۱. آیه ۲۷۸ بقره (آیه ربا).
۲. آیه ۲۸۲ بقره (آیه دَین).
۳. آیه ۲۸۱ بقره.

۱.۲ - سوره آل‌عمران

۱. آیه ۱۹۴ آل‌عمران.
۲. آیه ۱۹۵ آل‌عمران.

۱.۳ - سوره نساء

۱. آیه ۹۳ نساء.
۲. آیه ۱۷۶ نساء (آیه ارث کلاله).

۱.۴ - سوره کهف

آیه ۱۱۰ کهف.

۱.۵ - سوره انعام

آیه ۱۴۵ انعام.

۱.۶ - سوره مائده

آیه ۳ مائده (آیه اکمال دین).

۱.۷ - سوره توبه

آیه ۹ توبه.
آیه ۱۲۹ توبه.
آیه ۱۲۷ توبه.
آیه ۱۲۸ توبه.

۱.۸ - دیدگاه برگزیده

شاید بتوان گفت آخرین آیه همان آیه اکمال دین باشد که در "حجّة الوداع" نازل شده است؛ زیرا این آیه، اکمال دین و پایان کار وحی را اعلام می‌دارد؛ و آیه ۲۸۱ بقره (...اتقوا یوماً ترجعون فیه ...)آخرین آیه در زمینه احکام بوده است.
[۲۰] رامیار، محمود، تاریخ قرآن، ص۵۶۲.
[۲۱] حجتی، محمدباقر، پژوهشى در تاریخ قرآن کریم، ص۵۵.



۱. بقره/سوره۲، آیه۲۷۸.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۲۸۲.    
۳. بقره/سوره۲، آیه۲۸۱.    
۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۴.    
۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۵.    
۶. نساء/سوره۴، آیه۹۳.    
۷. نساء/سوره۴، آیه۱۷۶.    
۸. کهف/سوره۱۸، آیه۱۱۰.    
۹. انعام/سوره۶، آیه۱۴۵.    
۱۰. مائده/سوره۵، آیه۳.    
۱۱. توبه/سوره۹، آیه۹.    
۱۲. توبه/سوره۹، آیه۱۲۹.    
۱۳. توبه/سوره۹، آیه۱۲۷.    
۱۴. توبه/سوره۹، آیه۱۲۸.    
۱۵. بقره/سوره۲، آیه۲۸۱.    
۱۶. معرفت، محمدهادی، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۲۸.    
۱۷. سیوطی، عبدالرحمان بن ابی‌بکر، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۰۳.    
۱۸. واحدی، علی بن احمد، اسباب النزول، ص۱۴.    
۱۹. زرقانی، محمد عبدالعظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ج۱، ص۹۷.    
۲۰. رامیار، محمود، تاریخ قرآن، ص۵۶۲.
۲۱. حجتی، محمدباقر، پژوهشى در تاریخ قرآن کریم، ص۵۵.



فرهنگ‌نامه علوم قرآن، برگرفته از مقاله «آخرین آیه مدنی».    






جعبه ابزار