کتیبه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتیبه در دو معنا استعمال شده است.
۱. کتیبه به تخته سنگ، کاشیکاری یا سطح دیگری گفته می‌شود که معمولاً واقعه‌ای تاریخی بر روی آن کنده‌کاری یا نوشته شده باشد. معمولاً کتیبه به‌نوشته‌ای اطلاق می‌شود که بر روی سنگ، در حاشیه سردر ساختمان‌ها؛ یا گوشه‌های پارچه‌های خاص نظیر پرده، سفره، و بیرق؛ و یا بر صفحه‌های کتاب نگارش می‌یابد.
۲. کَتیبَه که جمع آن
کتایب است، به معنای گروهی از
لشگر آمده است.
[ویرایش]
در
اصطلاح امروز، معادل
گردان میباشد.
[ویرایش]
در جریان
جنگ جمل این گونه نقل شده است:
«وَ لَمَّا عادَ رُسُلُ امیرِالْمُؤْمِنینَ (علیه السلام) مِنْ طَلْحَةَ وَ الزُّبَیْرِ وَ عائِشَةَ بِاصْرارِهِمْ عَلی خِلافِهِ وَ اقامَتِهِمْ عَلی نَکْثِ بَیْعَتِهِ... کَتَّبَ الْکَتائِبْ وَ رَتَّبَ الْعَساکِرْ»
هنگامی که فرستادههای
امیرمؤمنان حضرت علی علیهالسلام به سوی
طلحه و
زبیر و
عایشه، بازگشتند و
گزارش دادند که ایشان بر مخالفت خود با آن حضرت و نقض
بیعت اصرار دارند،
حضرت علی علیهالسلام گردانها را مرتب کرد و لشگرها را بیاراست.
همچنین در جریان
جنگ صفین میخوانیم:
«وَ باتَ عَلی علیهالسَّلام تِلْکَ اللَّیلة کُلّها یُعبَّی النَّاسَ وَ یُکَتِّبُ الْکَتائِب»
حضرت علی علیهالسلام
شب را به
صبح رسانید، (شب اول
ماه صفر که جنگ صفین در آن ماه آغاز شد) در حالی که مردم را آماده
جنگ و
گردانهای جنگی را مهیّاکرده بود.
[ویرایش]
[ویرایش]
جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۱۰۵.
