محمد بن عثمان بن سعید عمری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

محمد بن عثمان دومین نایب خاص امام مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) می‌باشد که پس ار درگذشت پدرش از طرف امام (علیه‌السلام) به عنوان نایب برگزیده شد. وی از منزلت خاصی در نزد شیعیان برخوردار بود.

دومین نایب خاص امام زمان

[ویرایش]

---

دومین نایب خاص حضرت مهدی (علیه‌السلام) در غیبت صغرا
دومین نایب از نواب چهارگانه امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، محمد بن عثمان، فرزند نایب نخست است. وی پیش از آن، در زمان زندگی پدرش، از سوی امام عسکری (علیه‌السلام) به نیابت امام غایب معرفی شده بود. بدین صورت که آن حضرت، هنگامی که گروهی از شیعیان یمن در شهر سامرا به حضورش شرف‌یاب شدند، عثمان بن سعید را نزد خود فرا خواند و بر وکالت و وثاقت او تصریح کرد. سپس فرمود:
گواه باشید عثمان بن سعید عمری، وکیل من است و فرزندش محمد بن عثمان وکیل فرزند من، مهدی شماست.

عثمان بن سعید هنگام مرگ خود، به دستور حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) نیابت را به فرزند خود، محمد سپرد. افزون بر آن، حضرت ولی عصر (علیه‌السلام) نیز در توقیعاتی، به نیابت او تصریح فرمود.

توقیع امام زمان

[ویرایش]

---

در بخشی از یکی از آن توقیع‌ها چنین می‌خوانیم:
... و اما محمد بن عثمان عمری، - خداوند سبحانه و تعالی از او و پدرش خشنود و راضی باشد! - همانا او مورد وثوق من و نوشته او، نوشته من است.

ثبوت وثاقت محمد بن عثمان

[ویرایش]

---

محمد بن عثمان، با وجود مخالفت‌هایی که از سوی مدعیان دروغین نیابت با وی صورت می‌گرفت و با وجود فشارهایی که از حاکمان و خلفای آن دوران بر وی وارد می‌شد، توانست جایگاه نیابت ولی عصر (عجل‌الله‌تعالي‌فرجه‌الشريف) را به‌گونه‌ای شایسته نگه داشته، امور واگذار شده را به شایستگی انجام دهد. او نگذاشت غالیان با ترفندهای دروغین، شیعیان را متوجه خود سازند و نیابت او را متزلزل کنند؛ ازاین‌رو دوست‌داران امامان (علیهم‌السلام) هیچ‌گاه دربارۀ نیابت و وثاقت وی شک و تردید نکردند.

مدت نیابت نایب دوم

[ویرایش]

---

مدت نیابت نایب دوم حدود چهل سال به طول انجامید؛ ازاین‌رو توانست مسائل فقهی، کلامی، اجتماعی و... بیشتری از حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) پرسیده، پاسخ‌ها را در اختیار مردم قرار دهد.

برخی ویژگی‌های نایب دوم

[ویرایش]

---

نایب دوم امام زمان ویژگی‌هایی دارند که عبارت است از:

← اول

وی فرزند نخستین نایب بود؛ ازاین‌رو از موقعیت نیابت به طور کامل آگاهی داشت؛

← دوم

همانند پدرش، از سوی دو امام به نیابت امام زمان (علیه‌السلام) نصب شده بود؛

← سوم

در مقایسه با دیگر نایبان، زمان بیشتری نایب حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالي‌فرجه‌الشريف) بود؛

← چهارم

وی مرجع و پناهگاه شیعیان در مسائل کلامی، فقهی، اجتماعی و... بود؛

← پنجم

افزون بر رسیدگی به امور شیعیان، از حساس‌ترین وظایف او در دوران نیابت، مبارزه با مدعیان دروغین نیابت بود.

وفات

[ویرایش]

---

ابوجعفر محمد بن عثمان، طبق دیدگاه مشهور، در سال ۳۰۵ ق در آخر ماه جمادی الاولی درگذشت.

محل دفن

[ویرایش]

---

آرامگاه وی کنار قبر مادرش، بر سر راه کوفه در محلی که خانه‌اش آن‌جا بود، واقع است. این محل در سمت غربی بغداد است.

پانویس

[ویرایش]

---