• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مثقال (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مثقال: (لا یَظْلِمُ مِثْقالَ ذَرَّةٍ)
«مثقال» از مادّه‌ «ثِقْل» در لغت، هم به معنای ثقل و سنگینی آمده، و هم ترازوئی که با آن سنگینی اشیاء را می‌سنجند، و در اینجا به همان معنای اول است.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با مثقال:

۱.۱ - آیه ۴۰ سوره نساء

(إِنَّ اللّهَ لا يَظْلِمُ مِثْقالَ ذَرَّةٍ وَ إِن تَكُ حَسَنَةً يُضاعِفْها وَ يُؤْتِ مِن لَّدُنْهُ أَجْرًا عَظِيمًا) (خداوند حتّى به اندازه سنگينى ذرّه‌اى ستم نمى كند؛ و اگر كار نيكى باشد، آن را دو چندان و بيشتر مى‌سازد؛ و از نزد خود، پاداش عظيمى به آنها مى‌دهد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه مثقال به معناى وزن است، و كلمه ذره به معناى كوچك‌ترين مورچه قرمز است، و يا به معناى تك غبارى است كه در هوا معلق است، و به چشم ديده نمى‌شود، (مگر وقتى كه در ستون نورى كه از پنجره به داخل اطاق تابيده قرار بگيرد)، و كلمه (مثقال ذرة) نماينده مفعول مطلق و قائم مقام او است، و تقدير جمله: (ان اللَّه لا يظلم ظلما يعدل مثقال ذرة وزنا) است، يعنى خدا ظلمى نمى‌كند كه حتى معادل سنگينى و وزن يك ذره باشد. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )

۱.۲ - آیه ۷ سوره زلزال

(فَمَن يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ) (پس هر كس هم‌وزن ذرّه‌اى كار خیر انجام دهد آن را مى‌بيند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه مثقال به معناى هر وسيله‌اى است كه با آن وزن‌ها را مى‌سنجند، و كلمه ذره به معناى آن دانه‌هاى ريز غبار است، كه در شعاع آفتاب ديده مى‌شود، البته اين كلمه به معناى مورچه‌هاى ريز نيز مى‌آيد. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )


۱. نساء/سوره۴، آیه۴۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۱۷۴.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۳۰.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۳، ص۴۹۳.    
۵. زلزال/سوره۹۹، آیه۷.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۲۵۱.    
۷. نساء/سوره۴، آیه۴۰.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۸۵.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۴، ص۵۶۴.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۴، ص۳۵۶.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۵، ص۱۵۱.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۷۶.    
۱۳. زلزال/سوره۹۹، آیه۷.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۹.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۸۳.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۴۳.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۲۸.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۹۹.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مثقال»، ص۵۰۳.    






جعبه ابزار