• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شوق (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




شَوْق (به فتح شین و سکون واو) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای میل شدید است که حضرت علی (علیه‌السلام) درباره دنیا از این واژه استفاده نموده است.



شَوْق به معنای میل شدید آمده است. «الشوق: نزوع النفس و حرکة الهوی»


• امام (صلوات‌الله‌علیه) در خصوص دنیا فرماید: ««دُنْيَا يَا دُنْيَا، إِلَيْكِ عَنِّي، أَبِي تَعَرَّضْتِ؟ أَمْ إِلَيَّ تَشَوَّقْتِ؟ لاَ حَانَ حِينُكِ»؛ ای دنیا! ‌ای دنیا! از من دور شو! خود را به من عرضه می‌کنی؟ یا اشتیاق خود را به من نشان می‌دهی، می‌خواهی مرا به شوق آوری؟! هرگز آن زمان که تو در من نفوذ کنی فرا نرسد.»
• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره فرزندان معصومش که شائق دیدار آنها بود فرموده است: ««أُولئِكَ خُلَفَاءُ اللهِ فِي أَرْضِهِ، وَالدُّعَاةُ إِلَى دِينِهِ، آهِ آهِ شَوْقاً إِلَى رُؤْيَتِهِمْ! انْصَرِفْ إذَا شِئْت»؛ آنها خلفای الهی در زمینند و دعوت کنندگان به دین خدا. آه، آه، چقدر اشتیاق دیدار آنها را دارم. ‌ای کمیل (همین قدر کافی است) هر وقت می‌خواهی باز گرد! »
مشتاق به معنی شائق است که در نامه شصت و دو آمده است.


این واژه دوازده بار در «نهج البلاغه» آمده است. مانند:
««شَوْقاً إِلَى الثَّوَابِ»»
««وَلاَ إِلَى مَا شَوَّقْتَ إِلَيْهِ اشْتَاقُوا»»
««لَزَهِقَتْ نَفْسُكَ شَوْقاً إِلَيْهَا»»


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شوق»، ج۲، ص۶۲۱.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ط-الحسینی، ج۵، ص۱۹۷.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۸۵، حکمت ۷۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۶۶، حکمت ۷۷.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۸۰، حکمت ۷۷.    
۶. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۲۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۴۹، حکمت ۱۳۹.    
۸. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۱۱، حکمت ۱۳۹.    
۹. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۸۸، حکمت ۷۷.    
۱۰. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۹۷، حکمت ۱۴۷.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۴۷.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۷۳، حکمت ۱۴۷.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۴۲، نامه ۶۲.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۳۱، نامه ۶۲.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۵۲، نامه ۶۲.    
۱۶. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۲۲۵.    
۱۷. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۷۸، خطبه ۱۹۳.    
۱۸. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۸۶، خطبه ۱۹۳.    
۱۹. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۰۳، خطبه ۱۹۳.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۳۲.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۴۶، خطبه ۱۰۸.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۱۱، خطبه ۱۰۷.    
۲۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۹، خطبه ۱۰۹.    
۲۴. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۲۰۰.    
۲۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۷۱، خطبه ۱۶۵.    
۲۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۹۴، خطبه ۱۵۹.    
۲۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۹، خطبه ۱۶۵.    
۲۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۷۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شوق»، ج۲، ص۶۲۱.    






جعبه ابزار