شتر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


شتر حیوانی معروف است و از آن در ابواب مختلف فقهی، مانند طهارت، صلات، زکات، حج، جهاد، تجارت، اطعمه و اشربه و دیات نام برده‌اند.

فهرست مندرجات

۱ - اسامی شتر
۲ - احکام شتر
       ۲.۱ - شتر نجاست خوار
              ۲.۱.۱ - عرق شتر نجاست خوار
              ۲.۱.۲ - مدت استبرای شتر نجاست خوار
              ۲.۱.۳ - حج با شتر نجاست خوار
       ۲.۲ - نماز گزاردن در خوابگاه شتران
       ۲.۳ - شتر و زکات
       ۲.۴ - برترین قربانی در حج
       ۲.۵ - احرام و شتر
       ۲.۶ - شتر و غنایم جنگی
       ۲.۷ - خرید و فروش ادرار شتر
       ۲.۸ - جهاندن شتر نر بر ماده
       ۲.۹ - شتر و احکام تصریه
       ۲.۱۰ - خوردن شتر
       ۲.۱۱ - نوشیدن بول شتر
       ۲.۱۲ - تذکیه شتر
       ۲.۱۳ - شتر و دیه
۳ - پانویس
۴ - منبع

اسامی شتر

[ویرایش]

شتر به لحاظ مراحل سنی دارای اسامی مختلفی است که هر مرحله موضوع احکامی واقع شده است، مانند ابن مخاض ، بنت مخاض ، ابن لبون بنت لبون ، حِقّه ، جذع و جذعه ، ثنیّ و ثنیه و بازل . در ذیل به نمونه هایی از احکام مشترک که در ابواب مختلف آمده اشاره می‌شود.

احکام شتر

[ویرایش]


← شتر نجاست خوار



←← عرق شتر نجاست خوار


در طهارت و نجاست عرق شتر نجاست خوار اختلاف است. قول به طهارت به مشهور فقها و قول به نجاست به اشهر قدما نسبت داده شده است.
[۱] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۶، ص۷۷-۷۸.    

برخی قدما برای تطهیر آب چاهی که با عرق شتر نجاست خوار ملاقات کرده، کشیدن تمامی آب چاه را لازم دانسته‌اند.
[۲] طرابلسی، عبدالعزیز بن براج، المهذب، ج۱، ص۲۱.    


←← مدت استبرای شتر نجاست خوار


مدت استبرای شتر نجاست خوار چهل روز است.
[۳] عاملی جبعی، علی بن احمد، مسالک الأفهام، ج۱۲، ص۲۸.    
[۴] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۳۶، ص۲۷۶.    


←← حج با شتر نجاست خوار


گزاردن حج و عمره با شتر نجاست خوار مکروه است.
[۵] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۰، ص۶۸.    


← نماز گزاردن در خوابگاه شتران


نماز گزاردن در خوابگاه شتران مکروه است.
[۶] نجفی جواهری، محمد حسن، جواهر الکلام، ج۸، ص۳۴۱-۳۴۳.    


← شتر و زکات


شتر از انعام ثلاثه (گوسفند، گاو، شتر) و اصناف نه گانه است که با تحقق شرایط، زکات در آن واجب می‌شود .
حیوانی که به عنوان زکات، صدقه و یا جزیه گرفته می‌شود، مانند شتر، مستحب است بر مواضع مقاوم و آشکار بدن آن، همچون رانها، با داغ کردن علامت نهند.
[۷] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۵، ص۴۵۶.    


← برترین قربانی در حج


برترین قربانی در حج، شتر، بویژه ماده آن است.
[۸] طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، ج۱، ص۳۷۲.    
[۹] حلی، ابن ادریس، کتاب السرائر، ج۱، ص۵۹۶-۵۹۷.    
[۱۰] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۹، ص۱۵۴.    
البته سن آن نباید کمتر از پنج سال تمام باشد.
[۱۱] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۹، ص۱۳۶.    


← احرام و شتر


در حج قران بنابر قول مشهور، حج گزار مخیر است با یکی از این سه: تلبیه ، اشعار و تقلید احرام ببندد. اشعار اختصاص به شتر دارد، لیکن تقلید مشترک بین شتر، گاو و گوسفند است.
[۱۲] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۸، ص۵۵.    


← شتر و غنایم جنگی


در غنایم جنگی برای شتر سهمی منظور نمی‌گردد؛ هرچند نقشی در حد اسب و حتی بیشتر از آن داشته باشد.
[۱۳] طباطبایی، علی، ریاض المسائل، ج۷، ص۵۲۰.    
[۱۴] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۱، ص۲۰۴.    


← خرید و فروش ادرار شتر


بنابر قول به عدم جواز خرید و فروش ادرار حیوان حلال گوشت، برخی ادرار شتر را استثنا کرده و داد و ستد آن را جایز دانسته‌اند.
[۱۵] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۱۹-۲۳.    


← جهاندن شتر نر بر ماده


جهاندن شتر نر بر ماده دارای بچه خردسال، جهت جفت‌گیری و آبستن شدن مکروه است، مگر آنکه بچه شتر را صدقه دهند یا نحر کنند.
[۱۶] حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج۱۷، ص۲۳۵.    
[۱۷] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۶۷.    


← شتر و احکام تصریه


به قول مشهور، شتر در احکام تصریه ملحق به گوسفند است.
[۱۸] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۳، ص۲۷۳.    


← خوردن شتر


شتر از حیوانات حلال گوشت است.
[۱۹] حلی، حسن بن یوسف، إرشاد الأذهان، ج۲، ص۱۱۰.    
برخی قدما خوردن گوشت شتر بُختی را مکروه دانسته‌اند.
[۲۰] حلبی، ابوصلاح، الکافی فی الفقه، ص۲۷۹.    


← نوشیدن بول شتر


نوشیدن بول شتر برای استشفا جایز است.
[۲۱] عاملی جبعی، علی بن احمد، الروضة البهیة، ج۷، ص۳۲۴.    
[۲۲] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۶، ص۳۹۱.    
در اینکه نوشیدن آن برای غیر استشفا نیز جایز است یا نه، اختلاف می‌باشد.
[۲۳] غایة الآمال ج۱، ص۱۴.


← تذکیه شتر


تذکیه شتر تنها با نحر تحقق می‌یابد. بنابر این، شتر با ذبح و سر بریدن حلال نمی‌شود.
[۲۴] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۶، ص۱۱۶.    


← شتر و دیه


در شریعت اسلام برای ارتکاب قتل انسان شش نوع دیه مقرر شده که یکی از آنها صد شتر است.
[۲۵] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۳، ص۴.    


پانویس

[ویرایش]
 
۱. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۶، ص۷۷-۷۸.    
۲. ↑ طرابلسی، عبدالعزیز بن براج، المهذب، ج۱، ص۲۱.    
۳. ↑ عاملی جبعی، علی بن احمد، مسالک الأفهام، ج۱۲، ص۲۸.    
۴. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۳۶، ص۲۷۶.    
۵. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۰، ص۶۸.    
۶. ↑ نجفی جواهری، محمد حسن، جواهر الکلام، ج۸، ص۳۴۱-۳۴۳.    
۷. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۵، ص۴۵۶.    
۸. ↑ طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، ج۱، ص۳۷۲.    
۹. ↑ حلی، ابن ادریس، کتاب السرائر، ج۱، ص۵۹۶-۵۹۷.    
۱۰. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۹، ص۱۵۴.    
۱۱. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۹، ص۱۳۶.    
۱۲. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۸، ص۵۵.    
۱۳. ↑ طباطبایی، علی، ریاض المسائل، ج۷، ص۵۲۰.    
۱۴. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۱، ص۲۰۴.    
۱۵. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۱۹-۲۳.    
۱۶. ↑ حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج۱۷، ص۲۳۵.    
۱۷. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۶۷.    
۱۸. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۳، ص۲۷۳.    
۱۹. ↑ حلی، حسن بن یوسف، إرشاد الأذهان، ج۲، ص۱۱۰.    
۲۰. ↑ حلبی، ابوصلاح، الکافی فی الفقه، ص۲۷۹.    
۲۱. ↑ عاملی جبعی، علی بن احمد، الروضة البهیة، ج۷، ص۳۲۴.    
۲۲. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۶، ص۳۹۱.    
۲۳. ↑ غایة الآمال ج۱، ص۱۴.
۲۴. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۶، ص۱۱۶.    
۲۵. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۳، ص۴.    


منبع

[ویرایش]

فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۴، ص۶۲۳.    


رده‌های این صفحه : جهاد | زکات | شتر | فقه | نجاسات
جعبه‌ابزار